ایران مقاله

 

 پروژه دانشجویی پایان نامه بررسی ویژگیهای جغرافیایی و اقلیمی شوشتر فایل ورد (word) دارای 96 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی پایان نامه بررسی ویژگیهای جغرافیایی و اقلیمی شوشتر فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی پایان نامه بررسی ویژگیهای جغرافیایی و اقلیمی شوشتر فایل ورد (word)

فصل اول : موقعیت منطقه  
1ـ بررسی ویژگیهای جغرافیائی، اقلیمی، طبیعی منطقه:  
1ـ1: موقعیت شهرستان  
1ـ2: ویژگیهای اقلیمی و طبیعی منطقه  
ـ اقلیم:  
درجه حرارت:  
بارش :  
رطوبت  
خصوصیات زمین‏شناسی:  
خاکشناسی منطقه:  
منابع آب  
آبهای سطح الارضی:  
آبهای تحت الارضی منطقه  
تعیین حوزه‏های همگن محیطی منطقه:  
2ـ بررسی ویژگیهای جمعیتی و فرهنگی منطقه:  
2ـ1: جمعیت و پراکندگی آن  
2ـ2: ساختار قومی و فرهنگی منطقه  
3ـ بررسی ویژگیهای اقتصادی منطقه  
3ـ1: ساختار اقتصادی منطقه  
3ـ2: تعیین حوزه‏های همگن اقتصادی منطقه  
حوزه کشت و صنعت  
حوزه دامداری  
حوزه زراعت آبی  
4ـ بررسی خدمات عمومی و تاسیسات زیربنائی  
بخش گتوند  
بخش مرکزی  
5ـ نقش روستا در ساختار سلسله مراتبی منطقه  
6ـ تعیین جایگاه و نقش پیش‏بینی شده روستا در ساختار سلسله مراتبی  
7ـ نحوه دسترسی روستا با نقاط پیرامونی  
فصل دوم: شناسائی روستا  
1ـ معرفی روستا به لحاظ موقعیت جغرافیائی و تقسمیات سیاسی:  
2ـ1: میزان جمعیت و نرخ رشد:  
2ـ2: تعداد و بعد خانوار:  
2ـ3: ساختار سنی و جنسی جمعیت:  
2ـ4: مهاجرت:  
2ـ5: سواد آموزش  
3ـ شناخت معیشت و فعالیت عمده اقتصادی  
3ـ1: نیروی انسانی و اشتغال  
3ـ2: فعالیتهای عمده اقتصادی:  
4ـ شناخت نظام اجتماعی و فرهنگی  
4ـ1ـ دسته بندی قومی:  
4ـ2ـ نظام تصمیم گیری و مدیریت روستا:  
5: ویژگیهای کالبدی  
5ـ1: معرفی روستا به لحاظ سابقه استقرار، تاریخ تحولات و توسعه کالبدی  
5ـ2: بررسی نظام محله‏بندی روستا: (محلات اصلی، فرعی، حدود، قدمت و مراکز محلات)  
5ـ3: بررسی کاربریهای موجود:  
5ـ4: نحوه ساخت و ترکیب فضاها و واحدهای همسایگی  
5ـ5: شناخت مالیکت کاربریها  
5ـ6: کیفیت ابنیه  
5ـ7: شناسائی شبکه معابر:  
5ـ8: برسی وضعیت تاسیسات زیربنائی:  
1ـ تجزیه و تحلیل و پیش‎بینی جمعیت آینده روستا  
2ـ تحلیل وضعیت اقتصادی و ارائه چشم‎انداز وضعیت اقتصادی روستا:  
پیشنهادات بخش کشاورزی  
پیشنهاداتی جهت توسعه بخش صنعت  
پیشنهادات بخش خدمات  
3ـ تحلیل وضعیت کالبدی و تعیین کمبودها و مشکلات  
تحلیل کاربریهای موجود  
کاربری مسکونی  
خدمات تجاری  
کاربری آموزشی  
کاربری مذهبی و فرهنگی  
خدمات ارتباطی و مخابراتی  
فروشندگی سوخت  
ایستگاه وسایل نقلیه سبک  
کاربری نظامی و انتظامی  
فضای سبز  
فضای بازی کودکان  
فضای سبز عمومی  
4ـ تجزیه و تحلیل شبکه‎های ارتباطی  
5ـ توسعه فیزیکی و جهات توسعه  
محدودیتهای توسعه  
امکانات توسعه  
مقدمه  
1 تعاریف‌  
1ـ 1: تعریف‌ محدوده‌ قانونی‌ روستا  
1ـ 2: تعاریف‌ مربوط‌ به کاربریها  
1ـ 3: تعاریف‌ مربوط‌ به‌ تعیین‌ بستر و حریم‌ رودخانه‌ها و انهار  
1ـ 4: تعاریف‌ مربوط‌ به‌ خطوط‌ انتقال‌ و توزیع‌ نیروی‌ برقمحور خط‌:  
2 ضوابط‌ مربوط‌ به‌ نحوه‌ استفاده‌ از زمین‌، تفکیک‌ و احداث‌ ساختمان در کاربریهای‌ مختلف‌  
2ـ 1: ضوابط‌ کلی‌ مربوط‌ به‌ نحوه‌ استفاده‌ از اراضی‌  
2ـ 2: ضوابط و مقررات احداث ساختمان با توجه به معیارهای اقلیمی  
2ـ 3: ضوابط و مقررات ساختمان با توجه به اصل ‏«اشراف‏گرایی»  
2ـ 4:  ضوابط‌ و مقررات‌ در حوزه‌ کاربری‌ مسکونی  
2ـ 4ـ 1: مقررات‌ تفکیک‌ اراضی‌  
2ـ 4ـ 2: مقررات‌ احداث‌ ساختمان‌  
2ـ 5: ضوابط‌ و مقررات‌ در حوزه‌ کاربری‌ آموزشی‌  
2ـ 5ـ 1: مقررات‌ تفکیک‌ اراضی‌  
2ـ 5ـ 2: مقررات‌ احداث‌ ساختمان  
2ـ 6: ضوابط‌ و مقررات‌ در حوزه‌ کاربری‌ بهداشتی‌ ـ  درمانی  
2ـ 6ـ 1: مقررات‌ تفکیک‌ اراضی  
2ـ 6ـ 2: مقررات‌ احداث‌ ساختمان  
2ـ 7: ضوابط‌ و مقررات‌ در حوزه‌ کاربری‌ اداری  
2ـ 7ـ 1: مقررات‌ تفکیک‌ اراضی‌  
2ـ 7ـ 2: مقررات‌ احداث‌ ساختمان  
2ـ 8 ضوابط‌ و مقررات‌ در حوزه‌ کاربری‌ تجاری  
2ـ 8ـ 1: مقررات‌ تفکیک‌ اراضی‌  
2ـ 8ـ 2:  مقررات‌ احداث‌ ساختمان‌  
2ـ 9: ضوابط‌ و مقررات‌ در حوزه‌ کاربری‌ صنعتی  
2ـ 9ـ 1: مقررات‌ تفکیک‌ اراضی‌  
2ـ 9ـ 2:  مقررات‌ احداث‌ ساختمان‌  
2ـ 10: ضوابط‌ و مقررات‌ در حوزه‌ کاربری‌ اراضی‌ زراعی‌ و باغات  
2ـ 11: ضوابط‌ و مقررات‌ در حوزه‌ کاربری‌ مذهبی‌ و فرهنگی‌  
2ـ 12: ضوابط‌ و مقررات‌ مربوط‌ به‌ غسالخانه‌ و گورستان  
2ـ 12ـ 1: غسالخانه  
2ـ 12ـ 2: گورستان‌  
2ـ 13: ضوابط‌ و مقررات‌ مربوط‌ به‌ تاسیسات‌ زیربنایی‌  
3ـ ضوابط‌ و مقررات‌ مشترک  
3ـ 1: طبقه‌بندی‌ راهها و دسترسیها  
3ـ 2: حریم‌های‌ قانونی‌ و ضوابط‌ آنها  
3ـ2ـ1: حریم‌ روستاها  
3ـ2ـ2: حریم‌ راههای روستایی  
3ـ 2ـ 3:  حریم‌ خطوط‌ انتقال‌ نیروی‌ برق‌  
3ـ 2ـ 4: حریم‌ استقرار صنایع  
3ـ 3: ضوابط‌ و مقررات‌ مربوط‌ به‌ گسل  
3ـ3ـ1: ضوابط‌ کلی‌  
3ـ3ـ2: توصیه‌های‌ طراحی‌  
منابع و ماخذ  

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی پایان نامه بررسی ویژگیهای جغرافیایی و اقلیمی شوشتر فایل ورد (word)

1 آیین نامه مربوط به تعیین بستر و حریم رودخانه‏ها و انهار و مسیلها و شبکه‏های آبیاری و زهکشی (مصوب 8/2/53 هیات وزیران)
2 آیین نامه 2800، وزارت مسکن و شهرسازی،
3 تصویب نامه شماره 29052 حریم خطوط هوایی انتقال و توزیع نیروی برق (مصوب 8/10/1347 هیات وزیران)
4 حبیبی، سید محسن و علیرضا امینی، «اصول و ضوابط طراحی منطقه، روستا و واحد مسکونی، خوزستان»، تهران، 1372
حجتی اشرفی، غلامرضا؛ «مجموعه کامل قوانینی و مقرارت شهرداری و شوراهای اسلامی، با آخرین اصلاحات و الحاقات»، انتشارت کتابخانه گنج دانش، تهران، 1376
6 سازمان برنامه و بودجه استان خوزستان، اطلس ویژگیهای جمعیت آبادیهای استان خوزستان، معاونت هماهنگی و برنامه‏ریزی واحد GIS، اهواز، 1377
7 سازمان برنامه و بودجه استان خوزستان، مطالعات جامع توسعه استان، بخش دوم جمعیت و جوامع 137
سازمان برنامه و بودجه استان خوزستان، آمار نامه سال 1385
سازمان برنامه و بودجه استان خوزستان، وضعیت گذشته، برآورد جمعیت، وضعیت موجود و پیش‏بینی جمعیت آینده شهرستانهای مختلف استان خوزستان بر اساس آخرین محدوده‏های مصوب اهواز،
مجموعه قوانین و مقرارت و آیین ‏نامه‏های حفاظت محیط زیست در صنعت ـ وزارت صنایع
مرکز آمار ایرن، «سرشماری عمومی نفوس و مسکن»، 1345،1355 ،1365 و 1385
مهندسین مشاور خانه‎سازی ایران، طرح ساماندهی سکونتگاههای پراکنده شهرستان شوشتر
13 وزارت برنامه وبودجه، دفتر تحقیقات و معیارهای فنی؛ «معیارهای طرح هندسی راههای روستایی»، انتشارات وزارت برنامه و بودجه، تهران، 1364
14 وزارت مسکن و شهرسازی، مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن؛ مجموعه آیین‏نامه‏های ساختمانی ایران، شماره استاندارد 2800، آیین نامه طرح ساختمانها در برابر زلزله»، تهران، بهمن 1366

فصل اول : موقعیت منطقه

1ـ بررسی ویژگیهای جغرافیائی، اقلیمی، طبیعی منطقه

1ـ1: موقعیت شهرستان

شهرستان شوشتر یکی از شهرستانهای استان خوزستان است که با 3427 کیلومتر مربع مساحت در شمال استان بین 48 درجه و 35 دقیقه تا 49 درجه و 12 دقیقه طول شرقی از نصف‏النهار گرینویچ و 31 درجه و 36 دقیقه تا 32 درجه و 26 دقیقه عرض شمالی از خط استوا قرار گرفته است

این شهرستان در سال 1385 دارای دو نقطه شهری بنامهای شوشتر و گتوند و دو بخش به نامهای مرکزی و گتوند و هفت دهستان بنامهای جنت مکان، عقیلی، سردارآباد، شعیبیه، شهید مدرس، میان آب و میان آب شمالی می‏باشد. همچنین بر اساس آخرین تقسمیات سیاسی این شهرستان دارای 249 آبادی دارای سکنه و 111 آبادی خالی از سکنه است

1ـ2: ویژگیهای اقلیمی و طبیعی منطقه

ـ اقلیم

اقلیم هر منطقه نتیجه ترکیب عناصر متنوع آب و هوائی است که در زمانی طولانی و در تطابق با موقعیت جغرافیائی هر ناحیه پدیدار می‏شود. عناصری چون گرما، رطوبت، فشار هوا، باد، قدرت و کمبود تبخیر بخار آب و … از جمله پدیده‏های تاثیرگذار بر شرایط اقلیمی محسوب می‏شوند که اثرات اکولوژیکی هر یک از این متغیرها بر چهره زمین بویژه پوشش گیاهی، نوع کشت مکانیزم تشکیل خاک، متلاشی شدن یا فرشایش سنگها و … تجلی یافته و در نهایت بر نوع و شکل فعالیت انسانها و نوع مصالح بکار رفته در بنای ساختمانها تاثیر می‏گذارد. به منظور بررسی اقلیم شهرستان و شوشتر به بررسی درجه حرارت، جریانات جوی، تبخیر و بارش پرداخته می‏شود

درجه حرارت

بر اساس اطلاعات آماری ایستگاه سینوپتیک شوشتر سردترین ماه سال بهمن ماه به شمار می‏رود که متوسط دمای روزانه در این ماه 4/15 درجه سانتی گراد و حداقل و حداکثر مطلق دما بین 8/3 تا 6/24 درجه سانتی‏گراد متغیر می‏باشد. همچنین بر اساس این آمار گرمترین ماه سال مرداد ماه است که متوسط دمای روزانه در این ماه 3/37 درجه و حداقل و حداکثر مطلق دما بین 6/29 تا 6/49 درجه سانتی‏گراد گزارش شده است

بارش

ریزشهای جوی در منطقه متاثر از شرایط آب و هوائی متعدد در ماهای مختلف سال متفاوت است. بیشترین میزان ریزشها در اسفندماه با متوسط 4/55 میلی‏متر و کمترین آن ماههای تیر، مرداد، شهریور و مهر با صفر میلی‏متر گزارش شده است

رطوبت

میزان رطوبت نسبی در ماههای مختلف سال و همچنین ساعات مختلف روز متفاوت است. بطور کلی متوسط رطوبت نسبی در ماههای آذر و دی به بالاترین سطح خود بین 85 تا 89 درصد و در ماههای تیر و مرداد به پائین‏ترین سطح بین 4/20 تا 5/21 درصد می‏رسد. همچنین میزان رطوبت در ساعات اولیه با مداد به دلیل وقوع حداقل دمای هوا به حداکثر افزایش یافته و در ساعات میانی روز به سبب افزایش شدید دما به حداقل کاهش می‏یابد

 

خصوصیات زمین‏شناسی

تشکیلات زمین‏شناسی منطقه دنباله سلسله جبال زاگرس است که از شمال به جنوب خاوری کشیده شده و یک سلسله کوههای پهناوری را در باختر ایران تشکیل می‏دهد. بطور کلی سازندهای مهم متشکله در این منطقه سازندهای آسماری، گچساران، میشان، آغاجاری، بختیاری و رسوبات دوران چهارم زمین‏شناسی را شامل می‏شود که هر یک از ویژگیهای زمین شناسی خاصی برخوردار بوده و منطقه مورد مطالعه را متاثر می‏سازند

خاکشناسی منطقه

بر اساس مطالعات خاکشناسی اراضی واقع در محدوده شهرستان شوشتر کوهها، تپه‏ها، دشتهای رسوبی و آبرفتهای بابزنی شکل سنگریزه‏دار را شامل می‏شود که هر یک به واحدهای ارضی مختلف قابل تفکیک می‏باشند

با توجه به مطالعات خاکشناسی و طبقه بندی اراضی منطقه مطالب زیر را می‏توان به عنوان نتیجه‏گیری بیان نمود

ـ اکثریت اراضی بر اساس استانداردهای معمول خاکشناسی جزء اراضی قابل کشت و آبیاری با کلاسهای III II I تشخیص داده شده‏اند

ـ در منطقه تقریباً عامل محدود کننده خاک وجود ندارد و با روشهای مختلف آبیاری همانند آبیاری قطره‏ای و بارانی می‏توان بخش‏هائی از اراضی VI V  و حتی IV را برای زراعت آبی مورد استفاده قرار داد. در منطقه خاک قابل اصلاح برای کشاورزی به اندازه کافی وجود داشته و تنها محدودیت خاک در این منطقه شوری و بالا بودن سطح آب زیرزمینی است که با زهکشی نیز قابلیت اصلاح و بهره‏برداری دارند

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی پایان نامه بررسی ویژگیهای جغرافیایی و اقلیمی شوشتر فایل ورد (word)

منابع آبی شهرستان شوشتر در دو سطح منابع آبهای تحت الارضی و سطح‎الارضی قابل بررسی است

 

آبهای سطح الارضی

مهمترین آبهای سطح الارضی در شهرستان شوشتر دو رود مهم کارون و دز را شامل می‏شود. رودخانه کارون به طول 850 کیلومتر و عرض متفاوت در نقاط مختلف از کوههای زردکوه در جبال زاگرس سرچشمه گرفته و با عبور از دره‏های تنگ و عمیق در سرچشمه تا بستر پهن و گسترده در مصب به اروند رود می‏پیوندد. این رود از نواحی پر پیچ و خم کوهستانی می‏گذرد و در راه انشعاب چندی منجمله خراسان به آن وارد می‏شود و در 30 کیلومتری شمال شوشتر به سوی جنوب تغییر جهت می‏دهد. دو شعبه «گرگر» وشطیط که از شرق و غرب شوشتر به سوی جنوب جریان دارند از شعبات کارون به شمار می‎روند که در جنوب شوشتر در محلی به نام بند قیر مجدداً به هم ملحق می‎شوند. دبی متوسط رود کارون 8/628 مترمکعب در ثانیه گزارش شده است. رودخانه دز که از کوههای لرستان سرچشمه می‎گیرد پس از مشروب ساختن اراضی دزفول به شاخه شطیط وارد شده و در حوالی بندر قیر به کارون ملحق می‎شود

آبهای تحت الارضی منطقه

بطور کلی منابع آبهای تحت الارضی در منطقه مورد مطالعه به سه دسته چشمه، قنات و چاههای عمیق و نیمه عمیق تقسیم می‏شوند که در نواحی شمال شهرستان به دلیل ساختار زمین‏شناسی و پائین بودن سطح آبهای زیرزمینی بیشترین منابع چشمه بوده و در نواحی جلگه‏ای نیز چاهها بیشترین سهم را در این خصوص دارند

در مطالعات طرح جامع کشاورزی در حوزه میانی کارون حداکثر آبدهی چشمه‏ها معادل 22 لیتر در ثانیه در منطقه عقیلی و حداقل آن برابر یک لیتر در ثانیه در همان منطقه است همچنین بر اساس همان مطالعات اکثر چاههای منطقه نیمه عمیق بوده و حداکثر عمق آنها 100 متر در مناطق شعیبیه و میان آب و حداقل آن 4 متر در منطقه و کارون آماربرداری شده است

تعیین حوزه‏های همگن محیطی منطقه

به منظور تعیین حوزه‏های همگن محیطی منطقه ویژگیهای جغرافیائی، طبیعی و اقیلمی منطقه مورد بررسی قرار گرفته و پس از بررسی‏های کلی در هر یک از موارد ذکر شده نتائج زیر حاصل گردیده است

شهرستان شوشتر بطور کلی از دو واحد همگن محیطی مشتمل بر واحد کوهستانی و واحد جلگه‏ای تشکیل شده است

در بخش کوهستانی که قسمتهای شمالی و شرقی گتوند را در برگرفته عوامل محدود کننده طبیعی موجب گردیده تا سکونتگاهها بطور پراکنده و با تراکم پائین شکل گرفته و منابع اقتصادی عمدتاً متکی بر پرورش دام باشد

در بخش جلگه‏ای شهرستان شرایط طبیعی مناسب‏تر بوده و در نتیجه امکان استقرار سکونتگاهها فراهم‏تر و تراکم جمعیت نیز بیشتر می‏باشد

2ـ بررسی ویژگیهای جمعیتی و فرهنگی منطقه

2ـ1: جمعیت و پراکندگی آن

بر اساس نتائج حاصل از سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1385 در شهرستان شوشتر 210108 نفر جمعیت ساکن بوده که به لحاظ پراکندگی 9/45 درصد آنان در نقاط شهری و مابقی در نقاط روستائی استقرار داشته‏اند

پراکندگی جمعیت شهرستان در نقاط روستائی متاثر از شرایط محیطی متفاوت است بطوریکه نقاط پرتراکم از شرایط محیطی مساعدتر و نقاط کم تراکم از محدودیت‏ها محیطی و طبیعی برخوردار هستند

بالاترین تراکم جمعیتی بین نقاط روستائی شهرستان با 122 نفر در کیلومتر مربع مربوط به دهستان میان آب شمالی و پائین‏ترین آن با 6/26 نفر در کیلومترمربع مربوط به دهستان جنت مکان می‏باشد

2ـ2: ساختار قومی و فرهنگی منطقه

شهرستان شوشتر به دلائل اقلیمی، تنوع آب و هوائی و قدمت تاریخی از ادوار پیشین مورد توجه و علاقه چادرنشینان کوچرو و قبایل ثابت و متحرک بوده است. شرایط طبیعی منطقه و تفاوت آن با مناطق همجوار موجب شده تا اقوام و قبائل دامدار از این منطقه در فصولی از سال استفاده نموده و در طی زمان در آن اسکان پیدا کنند

نتائج مطالعات حاکی از آنست که ترکیب قومی و قبیله‏ای منطقه بطور عمده در قبایل عرب و عشایر بختیاری خلاصه می‎شود و این ترکیب وجه غالب ترکیب قومی و قبیله‎ای منطقه را تشکیل می‎دهد. عشایر بختیاری از این سرزمین به عنوان مراتع پربار قشلاقی سود جسته و ضمن تاثیر و تاثر از محیط طبیعی و اجتماعی به اسکان موقت و دائمی دست یازیده‏اند. و هم اینک نیز جوامع بختیاری از این منطقه به عنوان قشلاق مهم خود استفاده می‏کنند

قبائل عرب نیز از گذشته‏های دور به دنبال دام و مرتع بر رمه‏گردانی پرداخته و ضمن شروع به کار زراعت، اسکان دائمی و تدریجی یافته‏اند و هم اکنون نیز برخی از جنبه‏های قومی و قبیله‏ای خود را به ویژه در زمینه خویشاوندی حفظ کرده‏اند

بررسی نحوه پراکندگی اقوام مختلف در سطح شهرستان نشان می‏دهد، نواحی شمالی به ویژه دهستان عقیلی محل اسکان عشایر بختیاری بوده که به دو ایل هفت لنگ و چهار لنگ و نیز طوایف و تیره‏های متعدد تعلق دارند

همچنین نواحی جنوبی شهرستان به ویژه دهستان شعیبیه محل اسکان عشایر عرب می‏باشد

3ـ بررسی ویژگیهای اقتصادی منطقه

3ـ1: ساختار اقتصادی منطقه

نظام اقتصادی شهرستان شوشتر بر پایه فعالیتهای کشاورزی، صنعتی و خدماتی استوار است. کشاورزی در شهرستان شغل اصلی ساکنین نقاط روستائی محسوب می‏شود که به دو شیوه سنتی و مدرن معمول می‏باشد شیوه حاکم بر کشاورزی مناطق کوهستانی و کوهپایه‏ای مبتنی بر اقتصاد معیشتی و مالکیت زمین‏ها بصورت خرده ماکلی بوده و اغلب بصورت دیم کشت می‏گردد. و شیوه حاکم بر کشاورزی مناطق جلگه‏ای مدرن و نیمه مدرن و بخش قابل توجهی از آن تحت تملک واحدهای صنعتی بزرگ کشت و صنعت قرر دارند

بر اساس اطلاعات آماری مجموع سطوح زیرکشت سالانه شهرستان شوشتر 115365 هکتار برآورد شده که حدود 46146 هکتار معادل 40 درصد آن در مالکیت واحدهای صنعتی بزرگ قرار دارد

الگوی حاکم بر کشاورزی شهرستان مبتنی بر کشت محصولات زارعی می‏باشد. مهمترین محصولات کشت شده د این شهرستان گندم با 67667 هکتار، جو 4415 هکتار، شلتوک 4540 هکتار، حبوبات 12931 هکتار، محصولات صنعتی 18350 هکتار سبزیجات 28747 هکتار، نباتان علوفه‏ای با 1451 هکتار و سایر محصولات با 2575 هکتار تخمین زده شده. 1

پرورش دام در شهرستان شوشتر یکی دیگر از فعالیتهای اقتصادی محسوب می‏شود که مبتنی بر سه نظام دامداری عشایری، روستائی و صنعتی صورت می‏پذیرد. نظام دامداری عشایری عمدتاً گرایش به پرورش دام کوچک و متکی بر چراگاههای طبیعی بوده و در نظام دامداری روستائی که فعالیت مکمل کشاورزی محسوب می‏شود پرورش دام متکی بر مرتع، علوفه دستی و پس چرا مزارع و در نظام دامداری صنعتی نیز تولید صرفاً برای بازار و تعلیف دام دستی می‏باشد

بر اساس اطلاعات آماری مجموع دام کوچک نگه‏داری شده در شهرستان شوشتر 413853 راس و تعداد دام بزرگ شمارش شده بالغ بر 59495 راس می‏باشد. که از این ترکیب نقاط کوهستانی به دلیل محدودیت اراضی کشاورزی از بیشترین میزان دام کوچک بهره‏مند هستند. همچنین این شهرستان از 131902 قطعه از انواع طیور بهره‏‏مند است.1

پس از کشاورزی دومین فعالیت غالب در نقاط روستائی شهرستان فعالیتهای صنعتی را شامل می‏شود که متکی به واحدهای بزرگ و کوچک صنعتی می‏باشد. وجود واحدهای کشت و صنعت کارون تاسیسات سد گتوند و واحدهای کارگاهی نقش قابل توجهی در ترکیب اشغال ساکنان نقاط روستائی شهرستان دارند

فعالیتهای خدماتی پس از کشاورزی و صنعت سومین رتبه را در ترکیب اشتغال ساکنین نقاط روستائی حائز می‏باشند. بالاترین آمار اشتغال در بخش خدمات در دهستانهای سردار‎آباد، میان آب شمالی و مدرس و کمترین آن در دهستان جنت مکان می‏باشد

3ـ2: تعیین حوزه‏های همگن اقتصادی منطقه

به منظور تعیین حوزه‏های همگن اقتصادی شهرستان شاخصهائی چون میزان اراضی کشاورزی تعداد آمار دام، تراکم زیستی تعداد واحدهای صنعتی و غیرزارعی تعداد نیروهای شاغل در هر یک از بخشهای سه گانه اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت نظام اقتصادی شهرستان به چهار حوزه مشتمل بر حوزه گشت و صنعت، حوزه دامداری، حوزه زراعت دیم و حوزه زراعت آبی تقسیم شده است

حوزه کشت و صنعت

این حوزه دهستانهای جنت مکان، شعیبیه و بخشی از دهستان سردارآباد را شامل می‏شود. منابع اقتصادی این حوزه مشتمل بر منابع آبهای سطح الارضی همانند رودخانه شطیط و دز، اراضی مستعد کشاورزی، صنایع و کارگاههای تولیدی و نظام بهره‏برداری آن مبتنی بر کشاورزی مدرنیزه و تولیدات تک محصولی می‏باشد

قابلیت‏های این حوزه در زمینه کشاورزی، صنعت و خدمات موجب فراهم آمدن زمینه‏های اشتغال و در نتیجه تراکم بالای جمعیت نسبت به سایر نقاط شهرستان گردیده است

حوزه دامداری

این حوزه مشتمل بر دهستانهای جنت مکان، عقیلی و مدرس بوده منابع عمده اشتغال آنان مبتنی بر دامداری و زراعت دیم می‏باشد. مشخصه اصلی این حوزه قرار گرفتن آن در نقاط ارتفاعی و دوری از آبهای سطحی بوده و منابع عمده اقتصادی آن مراتع چراگاههای طبیعی و در سطحی محدود زراعت دیم را شامل می‏شود

محدودیت‏های طبیعی موجب گردیده تا نقاط روستائی این حوزه از تراکم جمعیتی کمتری نسبت به سایر نقاط شهرستان برخوردار باشند

 

حوزه زراعت دیم

بخش‏هائی از دهستانهای جنت مکان، مدرس و سردار آباد این حوزه را شامل می‏شود

مهمترین عامل محدود کننده این حوزه عدم توانائی در بهره‏برداری از منابع آبهای سطح‏الارضی و تحت اراضی می‏باشد. کشاورزی بصورت پراکنده و خرده مالکی، با تولیدات کم از مشخصه بارز این حوزه است

حوزه زراعت آبی

این حوزه در حد فاصل بین دو رود کارون و دز قرار گرفته و منابع آبی مذکور موجب شده تا بخش جنوبی شهرستان به مراکز اسکان جمعیت و فعالیت تبدیل ‏شوند

فعالیتهای این حوزه اراضی کشاورزی قابل آبیاری، کارگاههای تولیدات کشاورزی و فعالیتهای خدماتی را شامل می‏شود

محدوده این حوزه دهستانهای میان آب شمالی و شعیبیه و جنت مکان را شامل می‏شود

4ـ بررسی خدمات عمومی و تاسیسات زیربنائی

به منظور شناخت و تحلیل از خدمات عمومی و تاسیسات زیربنائی در سطح شهرستان، دو بخش مرکزی و گتوند به تفکیک مورد بررسی قرار گرفته و قابلیت‏های هر یک در خصوص خدمات و تاسیسات زیربنائی مورد بررسی قرار می‏گیرد

بخش گتوند

این بخش در ناحیه شمالی شهرستان قرار داشته و از 73 روستای دارای سکنه برخوردار می‏باشد

از مجموع روستاهای این بخش 5/31 درصد از راه آسفالته، 2/34 درصد از راه شوسه و 26 درصد از راه خاکی و 3/8 درصد از راه مالرو بهره‏مند هستند. همچنین 5/57 درصد از روستاها دارای شبکه آب لوله‏کشی 5/57 درصد دارای برق و 7/65 درصد دارای خدمات ارتباطی و مخابراتی هستند

به لحاظ امکانات و خدمات عمومی 11 درصد از روستاهای این بخش دارای مرکز بهداشتی درمانی، 4/27 درصد دارای خانه بهداشت 4/27 درصد دارای کادر پزشکی هستند.[1]

بخش مرکزی

بخش مرکزی در ناحیه جلگه‏ای و جنوبی شهرستان واقع شده و از پنج دهستان، 176 آبادی دارای سکنه تشکیل شده است. به لحاظ تاسیسات زیربنائی 36 درصد از روستاهای این بخش آسفالته 5/37 درصد از راه شوسه 5/26 درصد از راه خاکی بهره‏مندند. همچنین 80 درصد از روستاهای این بخش از شبکه آب لوله‏کشی، 85 درصد از برق و 50 درصد از خدمات ارتباطی و مخابراتی برخوردارند

به لحاظ خدمات عمومی 8/6 درصد از سکونتگاههای این بخش از مرکز بهداشتی ـ درمانی 7/28 درصد از خانه بهداشت، 15 درصد از پزشک برخوردار هستند.1

روستای ایستادگی نیز در بخش گتوند، دهستان عقیلی قرار داشته و به لحاظ تاسیسات زیربنائی و خدمات عمومی از شرایطی به شرح زیر برخوردار است

این روستا از یک واحد آموزشی دو واحد درمانی، دفتر مخابرات، آب لوله‏کشی، برق و جاده آسفالته برخوردار بوده و توان لازم جهت ارائه خدمات به برخی از سکونتگاههای دهستان را دارد

5ـ نقش روستا در ساختار سلسله مراتبی منطقه

در طرح ساماندهی سکونتگاهای پراکنده شهرستان شوشتر به منظور تعیین ساختار سلسله مراتبی منطقه و نقش هر یک از سکونتگاهها در این ساختار، تمامی نقاط روستائی و شهری در یک سلسله مراتب چهار سطحی به شرح زیر دسته‏بندی گردیده‏اند

سطح یک: این سطح مراکز حوزه را شامل می‏شود که تمامی خدمات مورد نیاز را دارا بوده و سطوح پائین‏تر به عنوان حوزه نفوذ آن مطرح هستند. حوزه‏های شهر گتوند و شوشتر در این سطح قرار دارند

سطح دو: این سطح نیز مراکز زیر حوزه‏ها را شامل‏می‏شود که نقش واسطه‏ای داشته و خدمات متوسط را به سکونتگاههای حوزه نفوذ خود ارائه می‏نمایند

سطح سه: این سطح مجموعه‏های روستائی را شامل می‏شود که از خدمات عمومی محدودی برخوردار بوده و به منظور ارائه خدمات به چند روستای اطراف ایفای نقش می‏نمایند

سطح چهار: سکونتگاههائی را شامل می‏شود که از محدودیت‏های طبیعی اقتصادی و جمعیتی برخوردار بوده و از حوزه نفوذ سکونتگاههای دیگر می‏باشند

روستای ایستادگی نیز در این تقسیم‏بندی به عنوان یکی از سکونتگاههای مجموعه روستائی سماله بوده در زیرحوزه روستائی دهستان عقلیی قرار دارد. این روستا بعنوان یکی از سکونتگاههای سطح چهار در تقسیمات ایجاد شده ایفای نقش می‏نماید

6ـ تعیین جایگاه و نقش پیش‏بینی شده روستا در ساختار سلسله مراتبی

تقسمیات کالبدی فضائی سکونتگاههای شهرستان شوشتر با توجه به عواملی از قبیل تعداد جمعیت میزان برخورداری از امکانات و خدمات و مرکزیت جغرافیائی در بین روستاهای دیگر در چهار سطح صورت پذیرفته است

بالاترین سطح از تقسمیات ایجاد شده شهرهای شوشتر و گتوند را شامل می‏شودکه محل استقرار ادارات دولتی و در برگیرنده خدماتی در مقیاس حوزه است. پس از این دو نقطه مراکز زیرحوزه‏ها قرار دارند که نقش درجه دوم را در ارائه خدمات به سکونتگاهای دیگر ایفا می‏نمایند. مجموعه‏های روستائی در رتبه سوم از تقسمیات ایجاد شده قرار گرفته و هر یک در جهت خدمات رسانی به چند سکونتگاه عمل می‏نمایند. آخرین مرحله از تقسمیات کالبدی ایجاد شده و کلیه نقاط روستائی دارای سکنه شهرستان را شامل می‏شود. که در برخی موارد به مراکز سطح بالاتر وابستگی دارند

روستای ایستادگی در تقسمیات کالبدی ایجاد شده در سطح شهرستان به عنوان یک نقطه روستائی وابسته به مجموعه روستائی سماله انتخاب گردیده است

7ـ نحوه دسترسی روستا با نقاط پیرامونی

راههای ارتباطی منطقه در قالب دو ناحیه کوهستانی و جلگه‏ای قابل بررسی است

در ناحیه کوهستانی به دلیل شرایط توپوگرافی دشوار و پراکندگی روستائی، راههای ارتباطی عمدتاً به صورت خاکی و مالرو بوده و فقط در سطحی محدود تعدادی از روستاها از راههای شوسه بهره‏مند هستند

در ناحیه جلگه‏‏ای شبکه‏های ارتباطی عمدتاً بصورت آسفالته و شوسه نقاط روستائی را به یکدیگر پیوند می‏دهند. در این ناحیه به دلیل وجود اراضی نسبتاً صاف و هموار وکانونهای زیستی بزرگ شبکه راههای ارتباطی از وضعیت مطلوبتری برخوردار هستند. در این ناحیه راههای آسفالته متعددی از قبیل جاده‏های بین شهری شوشتر به دزفول، شوشتر به کشت و صنعت کارون، شوشتر به اهواز و شوشتر به مسجد سلیمان و شوشتر به گتوند نقاط روستائی متعددی را به یکدیگر پیوند می‏دهد

روستای ایستادگی نیز در دهستان عقیلی و در مجاورت محور ارتباطی منطقه‎ای شوشتر به گتوند و در فاصله تقریبی 28 کیلومتری از شهر شوشتر واقع شده است. این محور ارتباطی که از مجاورت کالبدی روستا می‏گذرد شرایط مناسب جهت برقراری ارتباط بین روستا با نقاط شهری و روستائی را فراهم می‏آورد

فصل دوم: شناسائی روستا

1ـ معرفی روستا به لحاظ موقعیت جغرافیائی و تقسمیات سیاسی

روستای ایستادگی از توابع شهرستان شوشتر، بخش گتوند و دهستان عقیلی بوده که در طول جغرافیائی 48 درجه و 51 دقیقه شمالی و عرض 32 درجه و 13 دقیقه شرقی نسبت به نصف‎النهار و در ارتفاع 65 متری از سطح آبهای آزاد استقرار یافته است. این روستا به لحاظ موقعیت نسبی در 31 کیلومتری شمال شوشتر واقع شده و از جنوب به روستاهای سماله و ویسی از شمال به روستای ترکالکی از غرب به جاده بین روستائی و از شرق به روستای حیدر محدود گردیده است

2ـ1: میزان جمعیت و نرخ رشد

بررسی روند تحولات جمعیتی روستای ایستادگی طی ادوار گذشته حکایت از افزایش جمعیت در طی این دوره‏ها داشته است. بطوریکه جمعیت روستا طی دهه 55-1345 با نرخ رشدی معادل 7/3 درصد از 328 نفر به 430 افزایش یافته، نرخ رشد در دهه 65-1355 به نحو چشمگیری نسبت به سالهای قبل و بعد از آن روندی صعودی برابر با 1 /4درصد برخوردار گردیده است بگونه‏ای که جمعیت 430 نفری سال 1355 به 647 نفر در سال 1365 رسیده است در فاصله سالهای 75-1365 روند صعودی گذشته با آهنگی کندتر همچنان ادامه یافته و جمعیت روستا به 768 نفر افزایش یافته است. کاهش نرخ رشد، علی‎رغم افزایش نسبی جمعیت تا سال 1385 همچنان ادامه یافته و جمعیت 768 نفری سال 1375 با نرخ رشد 37/0 درصد به 797 نفر در سال 85 رسیده است

از جمله عوامل تاثیرگذار در روندتحولات جمعیتی طی ادوار گذشته را می‏توان به شرح زیر بیان نمود

الف) اجرای برنامه‏های مربوط به اصلاحات ارضی، گسترش خرده مالکی و بهبود نسبی وضع اقتصادی روستائیان و نهایتاً بروز اثرات این اصلاحات بر جمعیت روستا طی دهه 55-1345 که در روستای ایستادگی با افزایش 7/2 درصدی همراه بوده است

ب) بروز جنگ تحمیلی در دهه 1360 و روی آوردن تعدادی از خانوارهای جنگ زده به روستاهائی که از پیامدهای ناگوار جنگ در امان بوده و همچنین فقدان سیاستهای خاص در خصوص کنترل موالید و در نتیجه افزایش زاد ولد و کاهش نسبی مرگ و میر و نهایتاً رشد طبیعی جمعیت بر آمار جمعیت روستائی منطقه طی دهه 65-1355 تاثیرگذار بوده که روستای ایستادگی را نیز با افزایش 1 /4 درصد جمعیت مواجه نموده است

ج) پایان جنگ تحمیلی و بازگشت خانوارهای مهاجر به سکونتگاههای اولیه و همچنین اعمال و اجرای سیاست کنترل موالید و کاهش زاد و لد و بی‏کاری آشکار و پنهان و فقدان درآمد کافی در بخش کشاورزی در مقایسه با سایر بخشها و در نتیجه مهاجرت بخشی از جمعیت به نقاط شهری از عوامل تاثیرگذار در کاهش نرخ رشد جمعیت در فاصله سالهای 75-1365 و ادامه آن تا سال 1385 بوده است

1 آمار نامه استان خوزستان سال

1 آمار نامه استان خوزستان سال

[1] فرهنگ آبادیهای شهرستان شوشتر سال 1385 مرکز آمار ایران

1 همان ماخذ

 

کلمات کلیدی :