پروژه دانشجویی پایان نامه بررسی تاثیر گزارشگری مالی تحت وب بر ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری فایل ورد (word) دارای 103 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد پروژه دانشجویی پایان نامه بررسی تاثیر گزارشگری مالی تحت وب بر ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است
بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی پایان نامه بررسی تاثیر گزارشگری مالی تحت وب بر ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری فایل ورد (word)
فصل اول
کلیات پژوهش;
1-1- دیباچه
1-2- بیان مسئله و علل برگزیدن موضوع پژوهش;
1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش;
1-4- هدف پژوهش;
1-5- نوع طرح پژوهش
1-6- فرضیات پژوهش
1-7- روش پژوهش
1-8 – جمع آوری اطلاعات;
1-9- ابزار اندازه گیری اطلاعات;
1-10- قلمرو پژوهش;
1-11- محدودیت پژوهش
1-12- واژگان تخصصی پژوهش
1-13- ساختار پژوهش
فصل دوم
چارچوب نظری و پیشینه پژوهش;
گفتار اول : حسابداری و گزارشگری مالی برون سازمانی;
2-1- دیباچه
2-1-1- حسابداری و پیرامون آن
2-1-2- هدف های صورتهای مالی
2-1-3- نقش صورتهای مالی اساسی در تحقق اهداف حسابداری و گزارشگری مالی
2-1-4- اهداف حسابداری
2-1-5- گزارش های حسابداری
گزارش های درون سازمانی
گزارشهای برون سازمانی
2-1-6- صورتهای مالی و گزارشگری مالی
2-1-7- انواع گزارش های مالی
2-1-8- استفاده کنندگان گزارشهای مالی
سرمایه گذاران
سرمایه گذاران بالقوه
کارکنان
دولت
جامعه
2-1-9- ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری
مربوط بودن
قابل فهم بودن
قابل اعتمادبودن
قابل مقایسه بودن
گفتار دوم: گزارشگری مالی تحت وب
2-2- دیباچه
2-2-1- تاریخچه اینترنت;
2-2-2- وضعیت کنونی اینترنت در ایران و جهان
2-2-3- محدودیت های گزارشگری مالی سنتی
نمودار (2-1): جریان اطلاعات در گزارشگری مالی تحت وب;
2-2-4- لزوم مدل جدید گزارشگری مالی
2-2-5- موضوعات مهم در ارتباط با گزارشگری مالی تحت وب;
2-2-6- انگیزه های موجود برای گزارشگری مالی تحت وب;
الف : هزینه پائین انتشار اطلاعات:
ب: امکان ارائه اطلاعات به عموم ذینفعان:
ج: امکان ارائه به موقع اطلاعات:
د: افزایش تناوب ارائه اطلاعات مالی:
هـ :افزایش مقدار ارائه اطلاعات:
و: افزایش پیچیدگی های سرمایه گذاران:
ز: امکان برقراری ارتباط دوطرفه:
ح: ارائه طیف وسیعی از اطلاعات:
ط- خصوصی کردن، فردی نمودن و امکان تغییر:
2-2-7- ریسک های ذاتی در گزارشگری مالی تحت وب;
2-2-8- زبان علامت گذاری فوق متن (HTML) در مقابل فرمت مدرک قابل حمل (pdf)
فرمت;
مزایا
معایب;
HTML
PDF
گفتار سوم: زبان توسعه پذیر گزارشگری مالی(XBRL)
2-3- دیباچه
2-3-1- تاریخچه زبان توسعه پذیر گزارشگری مالی (XBRL)
2-3-2- تعریف زبان توسعه پذیر گزارشگری مالی (XBRL)
2-3-3- علت بوجود آمدن زبان توسعه پذیر گزارشگری مالی (XBRL)
2-3-4- زبان توسعه پذیر گزارشگری مالی (XBRL) چگونه کار می کند؟
2-3-6 تأثیرات زبان توسعه پذیر گزارشگری مالی (XBRL) بر حسابرسی
2-3-7- زبان توسعه پذیر گزارشگری مالی (XBRL) و استانداردهای حسابداری
گفتار چهارم : پیشینه پژوهش;
2-4- پژوهشهای برون از کشور
آمریکا
انگلستان
ایرلند
2-5- پژوهشهای درون کشور
فصل سوم
روش شناسی پژوهش;
3-1- دیباچه
3-2- جامعه آماری
3-3- تعیین حجم نمونه
3-4- فرضیات پژوهش;
3-5- روش پژوهش;
3-6- جمع آوری اطلاعات;
3-7- ابزار اندازه گیری اطلاعات;
3 – 8- روایی و پایایی ابزار پژوهش (پرسشنامه)
3-8 -1- روایی پرسشنامه
3-8-2- پایایی ابزار پژوهش;
3-9- آماره آزمون
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
4-1- دیباچه
4-2- اطلاعات جمعیت شناسی
4-3- آزمون فرضیات;
4-3-1- آزمون فرضیه اصلی اول
4-3-2- آزمون فرضیه فرعی
4-3-3- آزمون فرضیه فرعی
4-3-4- آزمون فرضیه فرعی
4-3-5- آزمون فرضیه اصلی دوم
فصل پنجم
نتیجه گیری و پیشنهادها
5 -1- دیباچه
5-2- بحث و نتیجه گیری
5-2-1- نتیجه گیری براساس فرضیه اصلی اول
5-2-2- نتیجه گیری براساس فرضیه فرعی 1
5-2-3- نتیجه گیری بر اساس فرضیه فرعی 2
5-2-4- نتیجه گیری بر اساس فرضیه فرعی 3
5-2-5- نتیجه گیری بر اساس فرضیه اصلی دوم
5-3- پیشنهادهای کاربردی در راستای پژوهش;
5-4- پیشنهادها برای پژوهشهای آتی
پیوستها
فهرست منابع و ماخذ
منابع فارسی
منابع لاتین
سایت‌ها
1-1- دیباچه
امروزه دگرگونی های شگرفی در زمینه فن آوری اطلاعات[1] رخ داده و پیشرفتهای آن فراگیر شده است. به طوری که روندهای دگرگونی را در زمینه های مختلف ایجاد کرده است. مهمترین ویژگی های آن سرعت زیاد در پردازش داده ها ، دقت بسیار زیاد ، سرعت بالای دسترسی به اطلاعات، به روز بودن، امکان مبادله الکترونیکی داده‌ها، کیفیت بالا، قیمت فوق‌العاده ارزان و رو به کاهش می باشد و از سویی گسترش حجم عملیات و پیچیده‌تر شدن امور پیش روی ما می باشد. با توجه به این عوامل دیگر نیازی به توجیه استفاده از فن آوری اطلاعات در دنیای امروز نخواهد بود و حسابداری نیز ناگزیر به کاربرد و استفاده از تمام یا برخی از روشهای نو در ارائه خدمات و وظایف خود می باشد. چرا که به گفته گری ساندم[2]رئیس پیشین انجمن حسابداران آمریکا، نقش اطلاعات در جامعه اهمیت بیشتری پیدا کرده پس تهیه کنندگان اطلاعات به خصوص حسابداران باید تهیه کننده اطلاعات پیشرفته و باکیفیت باشند تا خدمات شان با قیمت های بالا خریدار داشته باشد، در غیر این صورت در آینده جایگاهی نخواهند داشت(حسن آقایی، 1385،1)
شکی نیست که فن آوری اطلاعات، جریان اطلاعات را بین شرکتهای تهیه کننده اطلاعات و استفاده کنندگان اطلاعات تغییر داده است. از سالها قبل کلیه مراحل چرخه حسابداری بجز گزارشگری به صورت الکترونیکی انجام می شدند. با این وجود، رشد فزاینده فن آوری اطلاعات از قبیل پیدایش اینترنت و ابزارهای آن و استفاده از آنها در گزارشگری ،از سال 1997 مکانیزم جدیدی را ایجاد کرده اند و گزارشگری مالی را به سمت گزارشگری مالی به هنگام[3] سوق داده اند. بدین صورت که با استفاده از [4]XBRL سامانه مالی یکپارچه شرکت به صورت مستقیم به اینترنت وصل می شود. بنابراین استفاده کنندگان از اطلاعات حسابداری در هر نقطه از جهان می توانند به وب سایت شرکت مراجعه کرده و هر لحظه صورتهای مالی را با آخرین تغییرات مشاهده و تجزیه و تحلیل کنند، حتی با استفاده از نرم افزارهای هوشمند[5] [6]ERP، [7]HTML، [8]XML، [9]XBRL و ; استفاده کنندگان می‌توانند نسخه خود را برای گزارش دلخواه دستکاری نمایند. به این ترتیب، نیازی به چاپ و توزیع صورتهای مالی آن هم تنها در پایان سال مالی و میان دوره‌ای نخواهد بود.(WWW. BILAN.IR) این نوع گزارشگری مالی که در آن اطلاعات از طریق اینترنت در همه حال در دسترس خواهد بود گزارشگری مالی به هنگام می گویند
1-2- بیان مسئله و علل برگزیدن موضوع پژوهش
در دو دهه اخیر پایانی قرن بیستم سه نوآوری مهم یعنی دورنگار، ، تلفن همراه و اینترنت، نشان داده است که چگونه گسترش ارتباطات می تواند در ایجاد بازار تولیدات تأثیر داشته باشد. و شیوه های کار و زندگی مردم را تغییر دهد. پیشرفت فن آوری ارتباطات از راه کاهش هزینه خدمات، بهبود توان شبکه های ارتباطی، خصوصی کردن و تجارتی کردن بخش ارتباطات عرضه و تولید ارتباطات و خدمات جهانی را افزایش داده است
تشکیلات شبکه ارتباطات جهانی به خوبی در رشد اینترنت و وب سایت های جهانی به عنوان زیر ساخت های اطلاعات بین المللی ، قابل مشاهده است. اینترنت هرچند 22 سال اخیر به اشکال مختلف موجود بوده است. اما در سالهای اخیر بسیار عمومی و بیش از سه و نیم میلیون سایت هم اکنون به استفاده کنندگان در دنیا خدمات ارائه می دهند. وب سایت‌ها منبع عمده انواع اطلاعات هستند که در انتقال اطلاعات کتابخانه ها ، روزنامه‌ها، کاتالوگ ها، فروشگاه‌ها و بروشورهای اطلاعات تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرند(د ژپسند ، 1382 ، 22)
حسابداری زبان یک واحد تجاری است. چیزی که بدون آن واحدهای تجاری نمی‌توانند وجود داشته باشند. واحدهای تجاری می توانند بدون داشتن دفاتر اداری، تنخواه و گاهی اوقات حتی بدون وجود کارمندان به فعالیت خود ادامه دهند لیکن بدون وجود یک سامانه حسابداری نمی‌توانند به تداوم خود ادامه دهند. واحدهای تجاری به دنبال کسب سود هستند و برای موفقیت در فرآیند کسب سود مجبور هستند که یک سامانه حسابداری کامل داشته باشند. باید سامانه ای وجود داشته باشد که بتواند قابلیت بهتری داشته باشد و نسبت به مانده راه‌حلهای موجود ایمن تر و راحت‌تر باشد. (ثقفی و دیگران، 1384 ، 6)
فن آوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) [10] آن چنان همه چیز را در دنیای معاصر تحت‌الشعاع قرار داده است که بدون تردید می توان همان عبارتی را که روزگاری درباره نفت گفته می شد درباره آن به زبان آورد: این که در هرچیز که پیرامون ما وجود دارد ردپایی از اطلاعات و فن آوری در آن دیده می شود. سازمانها و شرکتها در عصر فن آوری پیشرو اطلاعات و ارتباطات چهره متفاوتی یافته اند و شاید بیشترین تأثیر را از این دگرگونی ها پذیرفته اند. این موج تازه، نه تنها نظام های اطلاعاتی سازمانها را تحت تأثیر قرار داده و دگرگون ساخته بلکه بر چگونگی انجام فعالیتها و حتی تقدم و تأخر فرآیند های انجام کار نیز آثار شگرفی داشته است. حسابداران بیش از همه مترصد پیامدهای دگرگونی دنیای ICT هستند زیرا چگونگی این دگرگونی ها مستقیماً با نحوه انجام وظایف روزمره‌شان و بهبود فرآیندهای انجام این امور مرتبط است (عرب مازار یزدی، 29،1384)
روند پر شتاب دگرگونی های صورت گرفته در حوزه فن آوری اطلاعات و ارتباطات و به ویژه اینترنت در حوزه حسابداری، منجر به یک روش نوین و انقلابی برای گزارشگری مالی شده است. با توجه به اهمیت این نوع گزارشگری که می تواند تأثیر بسزایی بر تصمیم گیری استفاده کنندگان از اطلاعات مالی داشته باشد. چند پرسش در این ارتباط مطرح می شود
- آیا گزارشگری مالی تحت وب می تواند ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری را برای تصمیمگیری تحت تأثیر قرار دهد؟
- آیا گزارشگری مالی تحت وب می تواند باعث ارتقاء ویژگی کیفی مربوط بودن اطلاعات حسابداری شود؟
- آیا گزارشگری مالی تحت وب باعث کاهش ویژگی کیفی قابلیت اعتماد اطلاعات حسابداری می شود؟
- آیا گزارشگر ی مالی تحت وب می تواند باعث ارتقاء ویژگی کیفی در دسترس بودن اطلاعات حسابداری می شود؟
- آیا مدیران شرکتهای ایران با فرهنگ گزارشگری مالی تحت وب آشنا و آگاه می باشند؟
1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش
دگرگونی های پی در پی سه دهه اخیر در پهنه های گوناگون سیاسی و اقتصادی اگرچه بی‌سابقه و تکان دهنده بوده و بسیاری از معادلات موجود را در جهان بر هم زده است اما نمی توان آن را با دگرگونی ها و پیشرفتهای گسترده و باور نکردنی فن آوری های مختلف و بیش از همه فن آوری های اطلاعات و ارتباطات مقایسه کرد. دگرگونی های ICT نه تنها در ارتباط با نظامهای اطلاعاتی درون سازمانی تغییرات زیادی را سبب شده ،بلکه منجر به پیامدهای مهمی در چگونگی روابط اقتصادی، شیوه‌های کسب و کار و مبادلات میان شرکتها نیز شده است. آنچه امروز به عنوان تجارت الکترونیک یا کسب و کار الکترونیک در عرصه فعالیتهای اقتصادی پدید آمده بیش از هر چیز محصول دگرگونی ها و پیشرفتهای فن آوری اطلاعات و ارتباطات است آثار اقتصادی این فضای جدید کسب و کار موجب به هم خوردن نسبت های رایج در توزیع سهم فعالیتها از مجموعه عملکرد اقتصادی شده است. مهم‌تر از آن، کسب و کار و تجارت الکترونیک بر نوع اطلاع رسانی و حتی نوع نیازهای اطلاعاتی افراد ذینفع در ارتباط با سازمانها و شرکتهای گوناگون نیز آثار بسیاری بر جای نهاده است
توسعه فن آوری اطلاعات و ارتباطات، زندگی بشر امروز و عملیات سازمانها را همراه با هم تحت تأثیر قرار داده است، اما در سازمانهای امروز شاید کمتر فعالیتی به اندازه کاری که حسابداران و سامانه های اطلاعاتی حسابداری انجام می دهند از آثار و تبعات این جهش‌های علمی و فنی تأثیر پذیرفته باشد. تمام فعالیت حسابداران با داده ها و اطلاعات عجین است و نمی توان اثرگذاری شگرف دگرگونی های ICT بر این فعالیتها را نادیده گرفت ( عرب مازار یزدی ،1384،28)
روند پرشتاب دگرگونی های صورت گرفته در حوزه فن آوری اطلاعات و ارتباطات به ویژه اینترنت، کلیه ابعاد جوامع بشری را تحت تأثیر قرار داده به گونه ای که برای مثال در حوزه‌ی حسابداری؛ منجر به معرفی یک روش نوین و انقلابی برای گزارشگری مالی شده است. این روش نوین گزارشگری مالی در عصر جدید را گزارشگری مالی تحت وب گویند
1-4- هدف پژوهش
هدف پژوهش ارزیابی تأثیر گزارشگری مالی تحت وب بر ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری و همچنین بررسی میزان آشنایی مدیران شرکتهای ایران با فرهنگ گزارشگری مالی تحت وب می باشد.نیاز روزافزون استفاده کنندگان اطلاعات مالی به اطلاعات مالی به موقع و قابل اعتماد و نیز حرکت به سوی گزارشگری الکترونیکی با استفاده از پیشرفتهای فن آوری اطلاعات است که گزارشگری مالی تحت وب نمونه بارز آن می باشد و نیز بسط پژوهش در رابطه با گزارشگری مالی تحت وب و ارزیابی اثرات گزارشگری مالی تحت وب بر هر یک از ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری و نشان دادن آثارآن به موقعیت های مطلوب در محیط های تجاری بعنوان نقطه آغازی برای پذیرش گزارشگری مالی تحت وب می باشد
1-5- نوع طرح پژوهش
براساس هدف؛ پژوهشهای علمی را می توان به دو گروه بنیادی و کاربردی تقسیم کرد. در تقسیم بندی بالا، پژوهش حاضر در گروه پژوهشهای کاربردی قرار می گیرد. پژوهشهای کاربردی پژوهشهایی هستند که با استفاده از زمینه و بستر شناختی و معلوماتی که توسط پژوهشهای بنیادی فراهم شده اند؛ برای رفع نیازمندی های بشر مورد استفاده قرار می گیرند
1-6- فرضیات پژوهش
فرضیات این پژوهش عبارتند از
فرضیه اصلی اول: گزارشگری مالی تحت وب ویژگی های کیفی اطلاعات را برای تصمیم گیری تحت تأثیر قرار می دهد
فرضیه فرعی 1: گزارشگری مالی تحت وب ویژگی کیفی مربوط بودن اطلاعات حسابداری را در تصمیم گیری افزایش می دهد
فرضیه فرعی 2: گزارشگری مالی تحت وب از ویژگی کیفی قابلیت اعتماداطلاعات حسابداری در تصمیم گیری می کاهد
فرضیه فرعی 3: گزارشگری مالی تحت وب ویژگی کیفی در دسترس بودن اطلاعات حسابداری را در تصمیم گیری افزایش می دهد
فرضیه اصلی دوم: مدیران شرکتها با فرهنگ گزارشگری مالی تحت وب آشنا و آگاه می‌باشند
1-7- روش پژوهش
پژوهش حاضر به روش قیاسی – استقرایی انجام شده است به این معنی که از روش قیاسی به مطالعات چارچوب نظری و پیشینه پژوهش از راه مطالعات کتابخانه ای ، مقالات ، اینترنت و برای قبول یا رد آزمون فرضیات از راه استقرایی به جمع آوری اطلاعات پرداخته می شود این پژوهش نیز به صورت پیمایشی و میدانی انجام می گیرد و از نوع کاربردی است
1-8 – جمع آوری اطلاعات
جمع آوری اطلاعات برای تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیات با استفاده از پرسشنامه صورت می گیرد
1-9- ابزار اندازه گیری اطلاعات
ابزار اندازه گیری بر اساس پرسشنامه با مقیاس طیف لیکرت 5 گزینه ای استفاده شده است با توجه به اینکه در این مقیاس اندازه گیری پاسخها به صورت کیفی بوده (خیلی زیاد ، زیاد ، متوسط ، کم و خیلی کم) بنابراین برای تبدیل آنها به پاسخهای کمی برای هر کدام از گزینه ها اوزان (5-1) انتساب داده شده است
1-10- قلمرو پژوهش
قلمرو موضوعی: گزارشگری برون سازمانی، گزارشگری مالی تحت وب و زبان توسعه پذیر گزارشگری مالی(XBRL)
قلمرو زمانی : قلمرو زمانی این پژوهش مربوط به سال 1386 می باشد
قلمرو مکانی: از آنجا که شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران از لحاظ استفاده از سامانه های اطلاعاتی حسابداری، نسبت به شرکتها و موسسات خارج از بورس دارای برتری نسبی هستند و با توجه به اینکه دسترسی به اطلاعات این شرکتها نسبت به سایر شرکتها با سهولت بیشتری صورت می گیرد، بنابراین جامعه آماری پژوهش شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد
1-11- محدودیت پژوهش
در این پژوهش ، عوامل محدود کننده ای وجود داشته است که اهم آن عبارتند از
1- در قلمرو مکانی و در کشور جمهوری اسلامی ایران از گزارشگری مالی تحت وب در عمل بسیار کم استفاده می شود
2- جدید بودن موضوع در گردهمایی های عمومی کشور
3- محدودیت های ذاتی پرسشنامه
1-12- واژگان تخصصی پژوهش
سامانه (System): مجموعه ای از عوامل وابسته و پیوسته را که نظام ارتباطی مشخص دارند و برای رسیدن به اهدافی مشترک در تعاملند.(صرافی زاده، 56،1382)
اینترنت (Internet): یک سامانه ارتباطی و اطلاعاتی همه منظوره بین المللی
مرورگر (Browser): برنامه ای که برای بازبینی و دیدن سایت ها در صفحات گسترده جهانی (اینترنت) استفاده می شود(صرافی زاده ، 1384،10)
پیوند ابر متنی (Hyperlink): برقراری پیوند فیزیکی بین بخشی از یک متن با بخش دیگری از همان متن یا متن، تصویر یا هر پرونده دیگر را پیوند ابر متنی می نامند . زبان علامت گذاری فوق متن (HTML): برای نمایش داده بر روی صفحات اینترنتی طراحی شده و بر چگونگی نمایش تمرکز دارد(خلیلی ،1،1384)
زبان علامت گذاری گسترش پذیر (XML): برای توصیف داده طراحی شده است و بر آنچه از نوع داده است تمرکز دارد. این زبان در واقع نوع پیشرفته HTML است و مزیت آن بر HTML این است که این زبان گسترش پذیر است. گسترش پذیر بودن به این معنی است که در تاریخ های بعدی می توان اطلاعات جدیدی را به آن افزود(خلیلی ،1،1384)
زبان توسعه پذیر گزارشگری مالی (XBRL): یک زبان گزارشگری مبتنی بر XML است که برای گزارشگری اطلاعات مالی استفاده می شود
1-13- ساختار پژوهش
فصل اول: کلیات پژوهش
شامل بیان مسأله و علل برگزیدن موضوع پژوهش، اهمیت و ضرورت پژوهش، هدف پژوهش، نوع طرح پژوهش فرضیه های پژوهش، روش پژوهش، روش های گردآوری اطلاعات، محدودیت های پژوهش، قلمرو پژوهش و واژگان تخصصی پژوهش می باشد
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش
شامل چهار گفتار با عناوین حسابداری و گزارشگری مالی برون سازمانی، گزارشگری مالی تحت وب، زبان توسعه پذیر گزارشگری مالی (XBRL) و پیشینه پژوهش می باشد
فصل سوم: روش شناسی پژوهش
این فصل شامل معرفی جامعه آماری پژوهش، نمونه و روش نمونه گیری، تعیین ابزار اندازه گیری اطلاعات، تعیین روایی و پایایی پرسشنامه و آماره آزمون می باشد
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
شامل اطلاعات جمعیت شناسی و آزمون فرض های آماری می باشد
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها
شامل نتیجه گیری براساس فرضیه های آماری و پیشنهادهای کاربردی در راستای پژوهش و پیشنهاد برای پژوهشهای آتی می باشد
گفتار اول : حسابداری و گزارشگری مالی برون سازمانی
2-1- دیباچه
در گفتار اول از این فصل به حسابداری و گزارشگری مالی برون سازمانی پرداخته می شود. برای این امر ابتدا حسابداری و پیرامون آن و هدف های صورتهای مالی و حسابداری تبیین می گردد و سپس انواع گزارشهای حسابداری و استفاده کنندگان از این گزارشها مورد بررسی قرار می گیرد و در نهایت به بررسی ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری پرداخته می شود
2-1-1- حسابداری و پیرامون آن
اگرچه درباره حسابداری تعاریف متفاوت و عقاید گوناگون وجود دارد، اما آنچه که در مجموع تعریفی فراگیر و مسلط به نظر می رسد و با کارکرد کنونی حسابداری نزدیکی بیشتری دارد، تعریفی است که وظیفه ارائه اطلاعات و ترجیحاً اطلاعات مالی را بر دوش حسابداری می گذارد. بنابراین می توان حسابداری را به عنوان دانشی تعریف کرد که هدف آن ارائه اطلاعات، اساساً اطلاعات مالی، درباره یک واحد اقتصادی و اجزای آن به استفاده کنندگان برون سازمان و درون سازمانی برای تسهیل تصمیم گیریهای اقتصادی و پاسخگویی است(بزرگ اصل ، ، 1384 ،3)
در تعریف دیگر می توان گفت که حسابداری دانشی توصیفی تحلیلی است که معاملات و رویدادهای دارای اثر مالی بر واحدهای اقتصادی را توصیف و تحلیل می‌کند. تئوری حسابداری را می توان به عنوان گروهی از دلایل منطقی که به صورت اصول جامع، کلی و مرتبط ارائه می شوند، تعریف کرد. این اصول رهنمودها و معیارهائی را برای ارزیابی عملیات حسابداری فراهم می آورد و به عنوان راهنما در تدوین اصول و روشهای جدید بکار گرفته می شود. تئوری حسابداری و اصول و استانداردهای منتج از آن ضوابط حاکم بر سامانه حسابداری می باشند
بکارگیری دانش حسابداری در عمل، سامانه حسابداری واحدهای مختلف را پدید می آورد. هر سامانه حسابداری سه عملکرد اطلاعاتی، کنترلی و خدماتی دارد. مهمترین عملکرد سامانه حسابداری، یا عملکرد مسلط آن اطلاعاتی است. به این دلیل حسابداری اساساً سامانه اطلاعاتی محسوب می شود
سامانه حسابداری، اطلاعات مالی مبتنی بر اسناد و مدارک اولیه را به عنوان داده یا ورودی می پذیرد، پردازش می کند و در نهایت به شکل گزارشهای مختلف ارائه می نماید که خروجی یا ستانده سامانه محسوب می شوند. به بیانی دیگر، سامانه حسابداری، انبوه معاملات و آثار مالی رویدادهای موثر بر واحدها را شناسائی و بر اساس روشهای منطقی و مدون اندازه گیری، طبقه بندی، تجمیع و تلخیص می کند و به صورت گزارشهایی مختصر و مفید و در عین حال مرتبط در می آورد و با ارائه صحیح و مفهوم این اطلاعات وضعیت مالی و نتایج عملیات واحدهای اقتصادی را نشان می دهد. گزارشهائی که حسابداری به عنوان سامانه اطلاعاتی فراهم می آورد، مدیریت را به اداره کارآمد و اثربخش واحدهای اقتصادی قادر می سازد؛ و اشخاص ذیحق و ذیعلاقه به واحدهای اقتصادی را در اتخاذ تصمیمات آگاهانه یاری می دهد
دومین عملکرد سامانه حسابداری که بر عملکرد اطلاعاتی آن اتکا دارد، کنترل است. حسابداری به عنوان بازوی اجرایی، مدیریت را در اداره امور و هدایت عملیات و حفاظت دارایی های واحد یاری می نماید. در نتیجه حسابداری، سامانه کنترل نیز محسوب میشود
سومین عملکرد سامانه حسابداری ارائه خدمت به شاغلین در واحد اقتصادی و دیگر اشخاص و موسساتی است که با واحد دادوستد یا مناسبات تجاری دارند. این جنبه از عملکرد سامانه حسابداری به ایجاد نظم و اطمینان در دریافتها و پرداختها و روابط تجاری واحد با اشخاص دیگر منتج می شود. بدین ترتیب، حسابداری به عنوان فعالیتی خدماتی نیز شمرده شده است. (مبانی نظری گزارشگری مالی ، انتشارات سازمان حسابرسی،1385 ،17)
2-1-2- هدف های صورتهای مالی
طبق مفاهیم نظری گزارشگری مالی هدف صورتهای مالی عبارتند از ارایه اطلاعاتی تلخیص و طبقه بندی شده درباره وضعیت مالی، عملکرد مالی و انعطاف پذیری مالی واحد تجاری که برای طیفی گسترده از استفاده کنندگان صورتهای مالی در اتخاذ تصمیمات اقتصادی مفید واقع گردد
صورتهای مالی همچنین وظیفه مباشرت مدیریت یا حسابرسی آنها را در قبال منابعی که در اختیارشان قرار گرفته است منعکس می کند. استفاده کنندگان صورتهای مالی، برای اتخاذ تصمیمات اقتصادی غالباً خواهان ارزیابی وظیفه مباشرت یا حسابدهی مدیریت می‌باشند. تصمیمات اقتصادی مزبور به عنوان نمونه شامل مواردی از قبیل فروش یا حفظ سرمایه گذاری در واحد تجاری و انتخاب مجدد یا جایگزینی مدیران می باشد
از آنجا که صورتهای مالی عمدتاً بیانگر اثرات مالی رویدادهای گذشته است و لزوماً در برگیرنده اطلاعات غیر مالی نیست، تمام اطلاعات مورد لزوم استفاده کنندگان را برای تصمیمات اقتصادی فراهم نمی آورد. با این حال، صورتهای مالی نیازهای اطلاعاتی مشترک اغلب استفاده کنندگان را رفع می کند
اطلاعات ارایه شده در صورتهای مالی مشمول محدودیت های مختلف دیگری نیز هست. اطلاعات مالی تحت تأثیر ابهامات موجود قرار می گیرد. زیرا دربرگیرنده برآوردها بوده و اثر معاملات بین دوره های مالی مشخص تخصیص یافته است. اطلاعاتی را که نمی‌توان برحسب واحد پول بیان کرد در متن صورتهای مالی قابل انعکاس نمی باشد. بعلاوه، اطلاعات مندرج در صورتهای مالی عمدتاً تاریخی است، زیرا مرتبط با وضعیت مالی در یک تاریخ معین و عملکرد مالی و انعطاف پذیری مالی برای یک دوره گذشته است. (کمیته فنی سازمان حسابرسی، استاندارهای حسابداری، 1385 ،487)
2-1-3- نقش صورتهای مالی اساسی در تحقق اهداف حسابداری و گزارشگری مالی
برای تحقق هدف های حسابداری و گزارشگری مالی باید اطلاعات بسیار متنوعی درباره واحدهای تجاری فراهم آید که این نیز مستلزم تهیه و ارایه چندین صورت‌مالی است. به بیان دیگر، هدف های گزارشگری مالی ایجاب می کند که مجموعه کاملی از چندین صورت‌مالی مجزا و در عین حال مرتبط با یکدیگر، ارائه شود. هر یک از صورتهای مالی اساسی به طور جداگانه و همچنین صورتهای مالی اساسی در مجموع ،در تحقق اهداف گزارشگری مالی نقش دارند. علاوه بر این، نقش اجزای متشکله هر یک از صورتهای مالی اساسی را در تأمین هدفهای مزبور نباید نادیده گرفت
هر یک از صورتهای مالی اطلاعات خاص و متفاوتی را ارایه می کند و مجموعه این اطلاعات گوناگون را نمی توان در صورتهای کمتری ترکیب و به گونه ای ارایه کرد که به پیچیدگی اطلاعات ارایه شده منجر نشود(عالی ور ، 1381 ، 3)
2-1-4- اهداف حسابداری
[11]FASB در بیانیه شماره یک خود چنین می گوید
اهداف اولیه حسابداری، گزارشگری صورتهای مالی موسسات بازرگانی است. گزارشهای مالی باید اطلاعاتی را تهیه و فراهم نماید که مناسب و مورد نیاز سرمایه گذاران، بستانکاران و سایر استفاده کنندگان که سرمایه گذاری منطقی نموده‌اند و یا برای سایر تصمیمات مشابه مفید باشد
همچنین [12] APB در مورد اهداف اولیه حسابداری چنین می گوید
حسابداری وظیفه دارد که برای استفاده کنندگان خود اطلاعات لازم را تهیه نماید و همانطور که شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعه نیز تغییر می کند و دانش و تکنولوژی جدید پدیدار می گردد، نیاز استفاده کنندگان به اطلاعات فزونی می یابد و حسابداران باید همیشه به روز باشند تا بتوانند نیازهای استفاده کنندگان خود را بهبود بخشند. زیرا اگر اطلاعات آنها نقصان داشته باشد، سرمایه گذاران منبع دیگری را جستجو خواهند کرد
این اهداف در اصطلاح سه بخش دارد که ما آنها را بشرح زیر طبقه بندی می کنیم
1-اطلاعات برای تصمیم گیرندگان: تفکر و اندیشه اینکه اطلاعات و داده های حسابداری برای تصمیم گیری یا برای اهداف ارزیابی یک واحد اقتصادی خاص در ابعاد وسیع می تواند مفید باشد مورد پذیرش همگان قرار گرفته است. اطلاعات حسابداری برای پیشکاری یا وکیل خرجی به تصمیم گیری و ارزیابی واحدهای اقتصادی تبدیل شده است
FASB اظهار داشته که سرمایه گذاران اطلاعاتی نیاز دارند که بتواند انتظارات منطقی آنها را برآورده نماید و بسیاری از آنها بطور قوی اطلاعات را با ارزش جاری طلب می‌کنند و اگر چنین نشود استفاده کنندگان ترجیح می دهند که اطلاعات واقعی را بر اساس رویدادهای آینده شرکت بدست آورند اما این رویدادها و ارزشهای آینده تنها می‌تواند حدسی باشد زیرا هنوز اتفاق نیفتاده است و نمی توانند هدف باشند و مبنایی برای تصمیم گیری استفاده کنندگان قرار گیرند از این رو حسابداری بر مبنای ارزش جاری برای بسیاری از حسابداران و سایر استفاده کنندگان اطلاعات برای تصمیم گیری می تواند مربوط و مفید باشد، به هر حال میثاق حسابداری همچنان بر مبنای بهای تمام شده تاریخی در تصمیم گیریها مورد استفاده قرار می گیرد
2- جامعه بعنوان استفاده کنندگان اطلاعات : هر دو کمیته FASB , APB جامعه را بعنوان یک استفاده کننده صرف و خاص فراموش کرده اند. جامعه بیشتر از یک گروه یا استعدادها، سرمایه گذاران و بستانکاران باید مورد توجه قرار گیرد. FASB از توده مردم ذکری به میان نیاورده اما در اصطلاح تنها آنهایی هستند که تصمیمات اقتصادی خود را بر پایه روابطشان و یا علم و آگاهی ای که از شرکتهای تجاری دارند، اتخاذ می کنند
3- اطلاعات مربوط و مفید: اطلاعات مفید در بیانیه FASB دو مشخصه اصلی دارد: مربوط بودن، قابل اعتماد بودن
اطلاعاتی مربوط است که بتواند تفاوتی و یا تغییری در تصمیم استفاده کنندگان ایجاد نماید اطلاعاتی قابل اعتماد است که اگر عرضه شد مفهومی برای عرضه شدن خود داشته باشد
APB اشاره به اهداف کیفی دارد و اشاره به این طرز تفکر دارد که اهداف اولیه حسابداری باید با اهداف مطلوب جامعه مربوط باشد. قابل اعتماد بودن، واقعی بودن و منصفانه بودن را بعنوان اهداف میتوان بیان نمود. (کرباسی یزدی ، 1384 ،40-39)
2-1-5- گزارش های حسابداری
محصول پردازش اطلاعات مالی توسط هر سامانه حسابداری گزارشهای متعدد و متنوعی است که گزارشهای حسابداری نامیده می شود. گزارشهای حسابداری را میتوان در دو گروه متمایز زیر
طبقه بندی کرد
گزارش های درون سازمانی
کلمات کلیدی :
