ایران مقاله

 

 پروژه دانشجویی مقاله علم حضوری (پیشینه، حقیقت و ملاک تحقق) فایل ورد (word) دارای 46 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله علم حضوری (پیشینه، حقیقت و ملاک تحقق) فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله علم حضوری (پیشینه، حقیقت و ملاک تحقق) فایل ورد (word)

چکیده  
مقدّمه  
پیشینه علم حضوری  
چگونگی راهیابی شهود به فلسفه اسلامی  
مبتکر آموزه «علم حضوری» در فلسفه اسلامی  
فارابی و آموزه «علم حضوری»  
ابن سینا و آموزه «علم حضوری»  
شیخ اشراق و آموزه «علم حضوری»  
مقبولیت گسترده دیدگاه شیخ اشراق  
تعریف «علم حضوری»  
ملاک تحقق علم حضوری  
معیار جامع  
انحصار علم به حصولی و حضوری  
نتیجه گیری  
… منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی مقاله علم حضوری (پیشینه، حقیقت و ملاک تحقق) فایل ورد (word)

ـ ابنسینا، الاشارات و التنبیهات، در: نصیرالدین طوسی، شرح الاشارات و التنبیهات، تحقیق حسن حسنزاده آملی، قم، بوستان کتاب، 1375

ـ ـــــ ، التعلیقات، تحقیق عبدالرحمن البدوی، قم، مرکز النشر، مکتب الاعلامالاسلامی، 1404

ـ ـــــ ، الشفاء، الالهیّات، تهران، ناصر خسرو، 1363

ـ ـــــ ، المباحثات، تحقیق محسن بیدارفر، قم، بیدار، 1371

ـ ـــــ ، النفس من کتاب الشفاء، تهران، مکتب الاعلام الاسلامی، 1375

ـ ـــــ ، النفس من کتاب الشفاء، تصحیح حسن حسنزاده آملی، قم، بوستان کتاب، 1375

ـ ـــــ ، دانشنامه علائی، تصحیح احمد خراسانی، تهران، کتابخانه فارابی، 1360

ـ ـــــ ، رساله فی السعاده در: رسائل الشیخالرئیس، قم، بیدار، بیتا

ـ ابن فناری، مصباحالانس، تهران، فجر، 1360

ـ بهبهانی، علی نقیبن احمد، معیار دانش، تصحیح سیدعلی موسوی بهبهانی، تهران، بنیان، 1377

ـ جرجانی، سید شریف علیبن محمّد، شرحالمواقف، مصر، مطبعهالسعاده، 1907

ـ حائری یزدی، مهدی، «جنبهای تجربی از علم حضوری»، ترجمه سیدمحسن میری، مجله ذهن، ش 3 و 7 (1380)

ـ حسینزاده، محمّد، پژوهشی تطبیقی در معرفتشناسی معاصر، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1382

ـ زنوزی، ملّاعبداللّه، لمعات الهیه، تصحیح سید جلالالدین آشتیانی، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1361

ـ ـــــ ، منتخبالخاقانی فی کشف حقائق عرفانی، تصحیح نجیب مایل هروی، تهران، مولی، 1361

ـ سهروردی، شهابالدین، الالواح العمادیه در: سه رساله از شیخ اشراق، تصحیح نجفقلی حبیبی، تهران، انجمن حکمت و فلسفه ایران، 1356

ـ ـــــ ، التلویحات، در: مجموعه مصنّفات شیخ اشراق، چ دوم، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1373

ـ ـــــ ، المشارع و المطارحات، در: مجموعه مصنّفات شیخ اشراق، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1373

ـ ـــــ ، حکمهالاشراق در: مجموعه مصنّفات شیخ اشراق، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1373

ـ ـــــ ، کلمهالتصوف، تهران، انجمن حکمت و فلسفه ایران، 1356

ـ ـــــ ، هیاکل النور، در: مجموعه مصنّفات شیخ اشراق، تهران، انجمن حکمت و فلسفه ایران، 1356

ـ شیرازی، قطبالدین محمّد، شرح حکمهالاشراق، قم، بیدار، بیتا

ـ صدوق، کتاب التوحید، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، بیتا

ـ طالقانی، محمّدنعیما، اصلالاصول، در: سید جلالالدین آشتیانی، منتخباتی از آثار حکمای الهی ایران، چ دوم، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، 1378

ـ طباطبائی، سید محمّدحسین، بدایهالحکمه، چ هجدهم، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، 1422

ـ ـــــ ، علم، تقریر و ترجمه محمّد محمّدی گیلانی، دومین یادنامه علّامه طباطبائی، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1363

ـ ـــــ ، نهایهالحکمه، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، بیتا

ـ طوسی، نصیرالدین، شرحالاشارات و التنبیهات، تحقیق حسن حسنزاده آملی، قم، مرکز النشر التابع لمرکز الاعلام الاسلامی، 1383

ـ غزالی، ابوحامد محمّد، مقاصدالفلاسفه، تحقیق سلیمان دنیا، مصر، دارالمعارف، 1961

ـ فارابی، ابونصر، التعلیقات در: الاعمال الفلسفیْه، تحقیق جعفر آلیاسین، بیروت، دارالمناهل، 1413، الجزء الاول

ـ ـــــ ، فصوصالحکم، تحقیق محمّدحسن آلیاسین، قم، بیدار، 1405

ـ ـــــ ، کتاب السیاسه المدنیه، لبنان، دار و مکتبهالهلال، 1996

ـ قمی، شیخ عبّاس، مفاتیحالجنان، دعای «عرفه»

ـ قیصری، داودبن محمود، شرح فصوصالحکم، قم، بیدار، بیتا

ـ مدّرس، آقاعلی، بدائعالحکم، تنظیم احمد واعظی، تهران، الزهراء، 1376

ـ مرزبان، بهمنیاربن، التحصیل، تصحیح مرتضی مطهّری، چ دوم، تهران، دانشگاه تهران، 1375

ـ مصباح، محمّدتقی، آموزش فلسفه، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، 1364

ـ ـــــ ، تعلیقه علی نهایهالحکمه، قم، در راه حق، 1405

ـ مطهّری، مرتضی، مجموعه آثار، چ هشتم، تهران، صدرا، 1380، ج 6

ـ ملّاصدرا، الحکمهالمتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، قم، مصطفوی، بیتا

ـ ـــــ ، مفاتیحالغیب، تصحیح محمّد خواجوی، تهران، مؤسسه تحقیقات فرهنگی، 1363

چکیده

 

آموزه «علم حضوری» به رغم بنیادین بودن و سابقه دیرین آن، چنانکه بایسته و شایسته است، بدان توجه نشده و مورد تحقیق و بررسی قرار نگرفته است. در حکمت و کلام اسلامی، علم حضوری یا «شهود» پیشینهای دیرین دارد و تا عصر فارابی قابل پیگیری است. به نظر میرسد برای اولین بار، ابنسینا بود که آموزه معرفت حضوری را روشنتر از فارابی مطرح نمود و از آن بهرهبرداری کرد. با این ابتکار، تحوّلی ژرف در فلسفه و معرفتشناسی بنیان نهاده شد. با نگاهی گذرا به آثار ابنسینا، به نتایج شگفتانگیزی در این بحث رهنمون میشویم. پس از ابنسینا، شیخ اشراق قلمرو علم حضوری را گسترش داد و نمونههای متعددی را بدان افزود. دیدگاه شیخ اشراق در این مسئله، نقطه عطفی است که موجب شد تا علم حضوری تقریباً مقبولیت همگانی بیابد. در عصر وی، میتوان این آموزه را مطرح و اصطلاحی جا افتاده یافت

این مقاله با استفاده از آثار موجود، به بررسی تعریفهای گوناگون از علم حضوری و نیز ملاک تحقق آن میپردازد. حاصل این تتبع آن است که ملاک تحقق علم حضوری، اتصال و حضور است. اما منشأ حضور و اتصال چیست؟ انواع گوناگونی برای آن قابل تصور است که بر اساس استقرا مطرح شدهاند

کلید واژه ها: شهود، علم حضوری، معرفت حاضرانه، اتحاد عالم و معلوم، علم حصولی، اتصال وجودی

 

مقدّمه

یکی از مهمترین راههای معرفت انسان «شهود یا مکاشفه» است. انسان از این طریق، میتواند به معرفتهای بسیاری دست یابد. معنای «شهود یا مکاشفه» این است که ما واقعیتها را چنانکه هستند، بدون واسطه مفاهیم و صور ذهنی بیایم. اگر شهود یا مکاشفه را چنین تعریف کنیم، در این صورت، شهود یا مکاشفه معرفتی حضوری و اشراقی خواهد بود؛ زیرا تعریف «علم حضوری» بر آن صادق است. علم حضوری حصول و دستیابی به واقعیت و ـ به اصطلاح ـ یافت صور عینی اشیا بدون نیاز به صور علمی است. از اینرو، معرفتهایی که از این طریق حاصل میشوند معرفتهایی بدون واسطه (صور و مفاهیم ذهنی)اند. بدینروی، میتوان واژهها و مفاهیم «شهودی»، «مکاشفهای»، «اشراقی» و «علم حضوری» را به یک معنا دانست و همه آنها را معرفتهایی بدون واسطه تلقّی کرد؛ چنانکه واژهها و مفاهیم «شهود»، «اشراق» و «مکاشفه» معنای واحدی دارند و همه آنها بدین معنا هستند که یافتن نفس واقعیت و هستی اشیا و ـ به اصطلاح حکما ـ صور عینی آنها راه دستیابی به این قسم از معرفت است

این نوشتار از دستیابی به چنین معرفتی به «شهود» تعبیر میکند و معرفتی را که از این طریق حاصل میشود «حضوری» یا «شهودی» مینامد. درباره این طریق معرفت و معرفت حاصل از آن، بحثهای بسیاری از منظر هستیشناسی و معرفتشناسی قابل طرح است. این مقاله تلاش کرده عمدهترین مباحثی را که از منظر معرفتشناسی قابل طرح است، ارائه دهد

 

پیشینه علم حضوری

شهود یا مکاشفه تکیه گاه عرفاست. آنها معتقدند: غیر از حواس و عقل، راه دیگری برای شناخت وجود دارد که راه شهود یا مکاشفه است. از منظر آنها، نمیتوان با عقل به اینگونه معرفت، یعنی یافتن واقعیات و حقایق اشیا دست یافت. این نوع معرفت، شناختی است فراتر از ادراک عقلی و حسی و ـ به اصطلاح ـ «طوری ورای عقل» است. با عقل، صرفاً میتوان به صور علمی اشیا دست یافت. اما دستیابی به صور عینی و واقعیات اشیا امری نیست که از طریق حواس ظاهری و عقل و به شکل ادراک حصولی ممکن باشد. البته ارائه یا حکایت تجربه های عرفانی به شکل گزاره و علم حصولی انجام میپذیرد. از اینرو، عرفان نظری بیان یا تفسیر و تعبیر تجربه های عرفانی و شهودی است. این مهم، یعنی تعبیر و تفسیر تجربههای عرفانی، با علم حصولی صورت میپذیرد و تجربه های عارفانه از طریق گزارهها تعبیر و تفسیر میگردند. ادراک شهودی همچون ادراک حسی، امری شخصی است. آنچه بر قلب عارف اشراق میگردد و او شهود میکند تجربهای شخصی است. ممکن است دیگران مشابه آن تجربه را داشته باشند، ولی هر کس فقط تجربهای را که به او افاضه شده است، مییابد

بدینروی، با عرفان عملی یا سیر و سلوک میتوان دریچهای به سوی واقعیات هستی گشود و آنها را شهود کرد، سپس در عرفان نظری، به تبیین و تفسیر آن شهودها پرداخت و در برابر هستیشناسی وحیانی و هستیشناسی فلسفی، گونه دیگری هستیشناسی، که «هستیشناسی عرفانی» نامیده میشود، ارائه کرد

پس عرفان برای هستیشناسی یا جهانبینی راه دیگری غیر از حس و عقل ارائه کرده است که آن راه «شهود یا مکاشفه» نام دارد. اما چگونه اصطلاح «شهود» به فلسفه و کلام اسلامی راه یافت و راه سومی برای معرفت شناخته شد؟

 

چگونگی راهیابی شهود به فلسفه اسلامی

در بادی امر، به نظر میرسد که فیلسوفان مسلمان با تأثر از عرفان و حکمت اشراقی، آموزه علم حضوری یا شهودی را در فلسفه به کار گرفتند و آن را از جمله راههای دستیابی به معرفت تلقّی کردند. اما آنچه را فیلسوفان مسلمان، به ویژه مشّائیان، از مصادیق علم حضوری تلقّی کردند با شهود عرفانی تمایزی آشکار داشت. شهود عرفانی تجربهای گسترده است که قلمرو وسیعی را دربر میگیرد، زمان و مکان را در مینوردد، از اعراض میگذرد و به عمق واقعیات اشیا ـ یعنی هستی آنها ـ نفوذ میکند و به واقعیت آنها دست مییابد، شامل گذشته و حال و آینده میشود، به گذشته برمیگردد، در حال سیر میکند، به آینده نیز سرک میکشد، از عالم اجسام فراتر میرود و به عالم مثال و عقل و به بارگاه ربوبی راه مییابد. افزون بر آن، مکاشفه یا تجربه عرفانی با ریاضت حاصل میشود و به سیر و سلوک و برنامه عملی ویژه نیاز دارد و در صورتی چشم قلب گشوده میشود که شخص به برخی از ریاضتها و دستورالعملهای ویژه تن در دهد

اما آموزه شهود یا علم حضوری در فلسفه اسلامی، علیرغم شخصی بودن، همگانی است، به ریاضت و تهذیب نفس نیاز ندارد، بلکه فطری است. هر کس در آغاز پیدایش، مرتبهای از معرفت را با خود دارد و این شناخت او شناختی بدون واسطه مفاهیم و صور ذهنی است. شناخت انسان نسبت به قوای ادراکی و تحریکی نیز شناختی حضوری و فطری است؛ از آغاز آفرینش با انسان همراه است و از او جدا نمیشود. البته علم به حالات و انفعالات نفسانی همچون ترس، شادی و محبت، و افعال جوانحی خود همچون توجه، تصمیم و تفکر، گرچه حضوری و بدون واسطه است، اما فطری نیست

در هر صورت، آیا میتوان گفت: با وجود تمایزهای موجود میان شهود عرفانی و شهود فلسفی، آموزه علم حضوری یا شهودی از عرفان به فلسفه راه یافته است؟ به لحاظ تاریخی، پاسخ بدین پرسش چندان آسان نیست و کاوش بیشتری را در متون عرفانی، فلسفی و کلامی میطلبد؛ اما به جرئت میتوان گفت: طرح آموزه علم حضوری یا شهودی در فلسفه اسلامی، بدون ارتباط با شهود و مکاشفه عرفانی نیست، به ویژه آنکه شهود عرفانی خود نوعی معرفت حضوری، شخصی و بدون واسطه صور و مفاهیم ذهنی است

از سوی دیگر، آموزه علم حضوری یا شهودی با آموزه معرفت فطری به خداوند در متون اسلامی، اعم از قرآن و احادیث، مرتبط است. در این متون، بر معرفت فطری و شهودی انسان نسبت به مبدأ آفرینش تکیه شده است؛ «متی غِبتَ حتی تحتاج الی دلیل یدلّ علیک؟»3 از اینرو، میتوان گفت: راهیابی آموزه شهود و معرفت حضوری به عرفان و فلسفه اسلامی ـ عمدتاً ـ تحت تأثیر تعلیمات و آموزههای اسلامی بوده است. شرح و بررسی این گفته مجال دیگری میطلبد

در هر صورت، حتی با نگاهی گذرا به منابع دینی، عرفانی و فلسفه اسلامی، میتوان دریافت که شهود در هر سه حوزه مطرح است؛ گو اینکه چگونگی راه یافتن این آموزه به فلسفه و کلام اسلامی، برای ما آشکار نیست

مبتکر آموزه «علم حضوری» در فلسفه اسلامی

اکنون با پرسش دیگری مواجهیم و آن اینکه اولین بار چه کسی آموزه «علم حضوری یا شهودی» را در فلسفه اسلامی به کار گرفت؟ پاسخ به پرسش مزبور نیز چندان آسان نیست و مستلزم تتبع و کاوش بسیار در آثار فیلسوفان مسلمان است. اولین کسی که به صراحت واژه «علم حضوری اشراقی» را به کار برده و در آثار فلسفی خود از آن بهرهبرداری کرده، شیخ اشراق (549ـ587ق) است. با سیری گذرا در آثار قدما، برای اولین بار، در آثار ایشان اصطلاح «علم حضوری یا شهودی» را میتوان مشاهده کرد

; اولئک هم الفلاسفه و الحکماء حقاً، ما وقفوا عند العلم الرسمی، بل جاوزوا الی العلم الحضوری الاتصالی الشهودی;

به نظر میرسد شیخ اشراق نه تنها اصطلاح «علم حضوری یا شهودی» را در مورد معرفتهای بدون واسطه مفاهیم و صور ذهنی به کار برد، بلکه از راه این آموزه، به حل مشکلات بسیاری در فلسفه، از جمله علم انسان به خود، علم انسان به محسوسات و اعیان مادی، و علم خداوند به ماسوا ـ از جمله به محسوسات و اعیان مادی ـ پرداخت و این آموزه را به طور گسترده، در بخشهای گوناگون فلسفه، اعم از هستیشناسی، خداشناسی، علمشناسی فلسفی و علمالنفس، به کار گرفت، بلکه مسئله علم به جهان محسوس و اعیان مادی را از این راه حل کرد

اکنون این پرسش به ذهن خطور میکند که آیا حکمای پیش از شیخ اشراق، همچون ابنسینا و فارابی، با این اصطلاح یا حقیقت آن آشنا بودهاند؟ آیا شیخ اشراق علاوه بر جعل اصطلاح برای چنین آموزهای، حقیقت و مفاد آن را با استفاده از آثار عرفانی، اشراقی، متون دینی و نیز مکاشفه، به ویژه مکاشفهای که با ارسطو داشته،6 ابداع کرده است؟ حتی اگر پاسخ پرسش اخیر مثبت باشد، پاسخ اولین پرسش مثبت نیست؛ چنین نیست که حکمای پیش از وی به مفهومی از آموزه «علم حضوری» دست نیافته و این آموزه به نحوی برای آنها مطرح نبوده باشد. در کلام ابن سینا و فارابی، اشارهها، بلکه عبارتهای گویایی هست که نشان میدهد آنها به نحوی به حقیقت علم حضوری دست یافته و بدان توجه کردهاند. بحث را با فارابی (258ـ339 ق)، مهمترین و برجستهترین فیلسوف مسلمان در عصر اسلامی پیش از ابنسینا، دنبال میکنیم

فارابی و آموزه «علم حضوری»

 

کلمات کلیدی :

 

 پروژه دانشجویی مقاله همسالان و نقش آنها در رشد اجتماعی و یادگیری کودک فایل ورد (word) دارای 25 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله همسالان و نقش آنها در رشد اجتماعی و یادگیری کودک فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله همسالان و نقش آنها در رشد اجتماعی و یادگیری کودک فایل ورد (word)

مقدمه :  
همیاری و نقش همسالان در یادگیری :  
طرد یا پذیرفتگی از سوی همسالان  
نقش همسالان  
تاثیر ارتباط و دوستی بر کودکان ونوجوانان  
والدین و روابط همسالان  
خلاصه اینکه  
منابع و مآخذ  

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی مقاله همسالان و نقش آنها در رشد اجتماعی و یادگیری کودک فایل ورد (word)

آقا زاده ، محرم                          راهنمای روشهای نوین تدریس

فتحی ، کوروش (مترجم)             راهنمای تدریس موثر

شعبانی ، حسن                          مهارت های آموزش و پرورش

ملکی ، حسن                              مهارت های اساسی تدریس

احمدی جیوان ، فاطمه                  همسالان و نقش آنها د رشد اجتماعی کودک (مقاله)

ادهم ، علی اکبر                          نقش خانواده در پیشرفت تحصیلی فرزندان (مقاله)

صفری ، غلامرضا                      نقش خانواده بر عملکرد دانش آموز در محیط مدرسه ( مقاله)

استادان طرح جامع آموزش خانواده       نقش همسالان در اجتماعی شدن کودک (مقاله)

مقدمه

یادگیری یک فرآیند است در هر فرآیند عوامل و متغیرهایی در حال تعاملند . در این جا فقط به ذکر نقش همسالان در روند یادگیری اکتفا می شود

فرصت تفکر درباره کار و بحث با هم کلاسی ها معلمان را در فهم بهتر فرآیند تدریس و بسط راهبردهای موثر تدریس کمک می کند . هم کلاسی ها با بیان ایده های خود همچون آیینه ای در برابر هم هستند و به همدیگر کمک می کنند از طریق جدیدی که بینش عمیق تری را برای بهبود یادگیری به دست می دهد ، یکدیگر را ببیند (فالک و دارلینگ – هاموند 1993 ، لایبر من و میلر 1992 ، لیتل 1990 ، شوان 1983)

یادگیری از طریق همسالان به گونه ای است که تعامل زیاد و مداوم بین دانش آموزان حاکم است همدیگر را یاری می دهند تکرار شفاهی (کلامی ) بین آنها موجود است هم چنین هم آموزی مورد تأکید است

اینان پذیرفته اند که خود را منبع عمده یاری ، بازخورد ، تقویت و حمایت به حساب آورند

جانسون و همکارانش ادعا می کنند که بهره گیری از هم سالان در یادگیری دست کم دو دشواری مهم و عمده را از بین میبرد

افت پیشرفت تحصیلی و افزوده شدن فعالیتهای دسته جمعی و عدم گوشه گیری ، از خود بیگانگی بی هدفی و ناراحت بودن . زمانی یادگیری از طریق هم سالان محقق می شود که دانش آموزان برای برای دستیابی به هدفی به صورت مثبت با یکدیگر به همبستگی برسند . یعنی وقتی دانش آموزی به هدف تعیین شده دست یافت دانش آموزان دیگر هم احساس کنند که به هدفشان رسیده اند

دلیلی به پرداختن به مشارکت در کلاس درس را تبیین می کند به دست آوردن توانایی در سطح بالاتر کارکرد از ناحیه فرد در میان گروه است . در این خصوص ویگوتسکی (1976) معتقد است که مشارکت با دیگران در گروه کوچک به فراگیران کمک می نماید تا به (دامنه توسعه تقریبی ) برسند

او توضیح می دهد که یک یادگیرنده ممکن است تا سطح شخصی کارکرد داشته باشد. اما همکاری مشارکتی با دیگرانی که از او توانا تر هستند ممکن است به او کمک نماید تا در سطح بالاتری کارکرد پیدا کند . در واقع توانایی بالقوه ای که یک کودک دارد ، می تواند با کمک و همکاری همسالان خود بارور شود که این همان دامنه توسعه تقریبی می باشد

همیاری و نقش همسالان در یادگیری

محیط همیاری یا همان نقش همسالان محیطی است که در آن شاگرد یاد می گیرد که اگر وقتی نیاز به کمک دارد ، اگر  چیزی برای گفتن دارد ، سوال و مسئله و مشکلی دارد ، غیر از معلم افراد دیگر که همکلاسی ها و هم سالان او هستند قابل اعتماد و اطمینان هستند ، می توان  با آنها در میان گذاشت . شعار عمومی این نوع کلاسها و دانش آموزان این است که « همه با هم نجات پیدا می کنیم یا همه با هم غرق می شویم » در واقع وابستگی مثبت به دیگران وجود دارد . با توجه به جو عمومی و روانی اجتماعی که در محیط مشارکتی و همیاری همسالان در فضای کلاس حاکم است بدون شک یافته های این گونه کلاس ها به مراتب در مقایسه با سایر کلاسها بهتر خواهد بود

همچنانکه تحقیقات متعدد نشان داده اند که میزان یادگیری در این نوع کلاسها بیشتر است . لذا بهتر است جهت کارآمد کردن فعالیت کلاسها از روش مشارکت دادن همسالان در کلاس درس استفاده کنیم

دانش آموزان مقدار قابل توجهی از یادگیریشان را مدیون همدیگر هستند . اگر دانش آموزان اخیرا مطالبی را فراگرفته است آن را برای هم کلاسی های خود شرح دهد . آنها اغلب بهتر مطالب ر ا فرا می گیرند

برای اینکه دانش آموزان را درگیر در هدف های آموزشی نماییم می توانیم تکنیک سوال شاگرد از شاگرد را اجرا نماییم در این روش از شاگردان خواسته می شود که هر کس از دوست کنار دست خود یک یا چند سوال از درس تدریس شده و سپس پاسخ بیان شده از ناحیه دوست خود را با کمک خود و دوستان با توجه به صحبت های معلم یاددداشت خود و کتاب  ; مورد  بحث قرار دهند و متقابل فرد سوال شونده از سوال کننده سوال بکند

در این شیوه فرد سوال کننده بالاجبار باید تعمق و تفکر کند تا هر آنچه که از یاددهی – یادگیری عایدش شده است به صورت سوال در آورد که این عمل خود موجب می گردد که هر شاگرد در واقع توان خود را ارزیابی نماید و آنچه کهیاد گرفته است را درونی نماید از سوی دیگر بررسی پاسخ سوال از روی دو نفر به آنها این فرصت را می دهد که در تفهیم و درک هدف های آموزشی با زبان دیگر به گفتگو بنشینند و به زبان خودشان در انتقال هدفهای آموزشی به یکدیگر بپردازند که این روش در نوع خود از ارزنده ترین تکنیک ها جهت آموزش محسوب می گردد

 زندگی انسان بدون همکاری و همیاری بسیار بی معنی است . انسان از تنهایی می گریزد و خود را در جمع می یابد . در زندگی بیش از 90 درصد مردم در انجام دادن کارها و وظایف با یکدیگر به همیاری می پردازند . متاسفانه در نظام های آموزش و پرورش اصل همیاری و نقش همکلاسان طی سالیان متمادی مورد مسامحه قرار گرفته است . حاصل اندیشه های چند دهه اخیر درباره آموزش و پرورش بر اصل همیاری در امر آموزش است . به دنبال طرح همیاری و نقش همسالان در یادگیری ، تحقیقات بسیاری درباره تاثیر این روش انجام شد

پژوهشگران با انجام دادن تحقیقات و با بررسی نتایج حاصل از نتایج تحقیقات انجام شده اظهار داشتند که بهره گیری از گروههای یادگیری همیار سبب افزایش کیفیت بازده های یادگیری می شود . با شناخت که نقش تعامل اجتماعی در پرورش فکر ، غیر قابل چشم پوشی است . محیط های یادگیری ساخت گرا به گونه ای ساماندهی می شود که فرصت های کلانی را برای همکاری و تبادل عقیده با هم کلاسی ها و بزرگترها در اختیار دانش آموزان قرار می دهد

کلاس ها به شکلی هستند که یادگیری دسته جمعی و موقعیت تدریسی توسط همکلاسی در آن وجود دارد . به طوری که دانش آموزان می توانند آزادانه با هم صحبت ، پرسش و پاسخ و درباره ایده ها بحث می کنند

 این نوع تبادلات که به غنی شدن ، افزایش و استحکام درک و فهم یادگیری بهتر می انجامد پیوسته دانش آموزان را در  معرض دیدگاه های مختلف قرار می دهد

هر گونه فعالیت «یادگیری واقعی» را می توان با یادگیری از طریق همیاری و همسالان تداعی کرد و هم خوان دانست . یادگیری از طریق هم کلاسی ها دانش آموزان را بر می انگیزد که به صورت همیار با هم کار کنند تا به هدف مشترک دست یابند . دانش آموزان در تلاش برای یادگیری باید همراه هم مانند یک سیستم مستقل عمل کنند و شعارشان این باشد که « همه برای یکی ، یکی برای همه » دانش آموزان از طریق تعامل با هم و همکاری یکدیگر کاربرد و بهره جویی از مهارتهای اجتماعی ، مهارت های تفکر در سطح عالی و مهارتهای برقراری اتباط را می آموزند

کلاسهای درسی که بر اساس همیاری و هم کاری هم سالان شکل می گیرد . کلاس من ر ابه کلاس ما تبدیل می کند و یادگیری از این طریق برای دانش آموزان فرصتی ایجاد می کند تا با یکدیگر در قالب گروهای کوچک و گروههای متشکل از افرادی با تواناییهای متفاوت کار کنند نقش معلم از اشاعه کننده و انتقال دهنده اطلاعات به تسهیل کننده روند یادگیری تغییر می یابد .  مسئولیت یادگیری از دوش معلم برداشته و به دانش آموز محول می شود

 افزون بر این دانش آموزان با کار در گروهها و تعامل با یکدیگر بیش از پیش با روند یادگیری در می آمیزند . آنان نه فقط مسئولند محتوا و مهارت ارائه شده را یاد بگیرند . بلکه در برابر یادگیری اعضاء گروه خود و کلاس هم مسئولیت دارند . بنا به نظر جانسون سه نوع یادگیری عمده وجود دارد که در کلاس درس شکل می گیرند

انفرادی – رقابتی – یادگیری از طریق هم سالان دارای ساختاری است که دانش آموزان را بر می انگیزد و به صورت گروهی کار کنند و یادگیریشان را از طریق هم شاگردی خود تقویت کنند و هم چنین دانش آموزان در تعامل با یکدیگر برای رسیدن به هدفی مشترک تلاش می کنند . آنان از مجمو عه مهارتهای اجتماعی خود بهره می گیرند تا کارکرد آموزشی موفقیت آمیزی داشته باشند . در گروهایی که همسالان قرار می گیرند یادگیر به صورت های زیر اتفاق می افتد افراد دارای ارتباط میان فردی مثبت اند – اعضای گروه هم سالان مسئولیت پذیرند

 هر گروه متشکل افراد متفاوتی از نظر سطح توانایی هستند . مشارکت در رهبری وجود دارد افراد دارای مسئولیت متقابل نسبت به یکدیگرند . . مهارتهای اجتماعی به صورت مستقیم آموخته می شود معلم در این میان فعالیت مشاهده ای و مشاوره ای دارد . گروه میزان مفید بودن کارش را ارزشیابی می کند . دانش آموزان دل به جمع می سپارند و هر چه دارند در اختیار دیگران قرار می دهند تا خود هم از یاری دیگران بهره بگیرند . مناسب ترین شکل استفاده یادگیری هم سالان از یکدیگر ایجاد فضای عاطفی گروههای یادگیری – اشتراک در هدف ، سهیم بودن در ابزار و وسایل و ; است

همه دانش آموزان هدف یادگیری را مهم  می دانند و انتظار دارند تا با یاری یکایک اعضای گروه یادگیری به هدف دست یابند . معلم به ندرت به مشابه منبعی برای پاسخ دهی به سوالات دانش آموزان و ارائه راه حل ها در نظر می گیرند

به جای آن معلمان فعالیت های دانش آموزان را باز نگری می کنند و مهارت های همکاری را می آموزند و هر زمان که نیاز باشد برای ارتباط بیشتر برای ارتباط بیشتر یادگیرندگان با موضوع کمک می کنند . دانش آموزان هر کدام پذیرفته اند که خو منبع عمده یاری ، بازخورد ، تقویت و حمایت به حساب آورند . دانش آموزان نزدیک هم می نشینند تا بتوانند تعامل چهره به چهره داشته باشند و نظریات خود را بدون ایجاد سروصدای زیاد به گوش دیگران برساند

دانش آموزان می توانند نهایتا آنچه را یادگرفته اند و به درک و فهم آن رسیده اند خلاصه کنند تا آنکه از آنها به صورت مفید تری در درسهای بعدی بهره جویند

” وحدت پایداری می بخشد و تفرقه زوال “

” دو اندیشه برتر از یک فکر است “

در یادگیری هم سالان از یکدیگر دانش آموزان به هم بستگی هایی می رسند که هدف مشترکی پیدا می کنند . آنان در این میان یادگیری انفرادی هم تجربه می کنند و تلاش می کنند مطالب را به یکدیگر هم بیاموزند . یادگیری از طریق هم سالان مهارت های برقراری ارتباط دانش آموزان را می طلبد و آنها را ارتقا می دهد

 

کلمات کلیدی :

 

 پروژه دانشجویی مقاله حقیقت فرهنگ فایل ورد (word) دارای 46 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله حقیقت فرهنگ فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله حقیقت فرهنگ فایل ورد (word)

مقدمه
هدف از توسعه فرهنگی
اصول و مبانی توسعه فرهنگی
ابعاد توسعه فرهنگی
1-تعلیم و تربیت نیروی انسانی
2-پژوهش و تحقیقات
نقش های معلم
توجه به معلم و مربی
اقتدار معلم بارزترین شاخص توسعه ی فرهنگی
تدریس همچون هنر و علم
یادگیری مادام العمر
روان شناسی تربیتی و تدریس کارآمد
محدودیت معلمان در ارائه ی سبکهای جدید
کاربرد روان شناسی تربیتی برای تصمیم گیری
پنج وظیفه تدریس
توانایی صحبت کردن
نقش معلم
درک معلم از حافظه
نظریه انگیزشی مازلو
شکوفا کردن استعدادهای جوانان
نگرش اسلام به استعدادهای افراد
دیدگاه روان شناسی معاصر در استعداد افراد
نگاهی به اساسی ترین پیامد آموزش و پرورش متحجر
شکوفا کردن استعدادها
اداره محیط کلاس
درس دادن
پاسخگویی به نیازهای دانش آموزان
ارزیابی یادگیری
ایجاد خود پنداره و انگیزش
پرورش مهارت های فکری
معلم و روش کلاس داری
استفاده از مقرات خشک
استفاده از زور و خشونت
استفاده از پند و اندرز
زیاده روی در مهر و محبت
روانه کردن دانش آموزان به دفتر مدرسه
معلمین کارآمد چگونه عمل می کنند؟
چگونه از به هم پیوستن رشتنه های نازک ، نخ محکم و استوار پدید می آید؟
نتیجه ی تحقیق
منابع و مآخذ

 

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی مقاله حقیقت فرهنگ فایل ورد (word)

1- قرآن کریم ، آیه 16 سوره ی مائده، آیه 8 سوره ی فتح
2- فرهنگ استقلال و توسعه تالیف جواد منصوری ، تهران : وزارت امور خارجه، موسسه چاپ و انتشارات ،
3- حضرتی ، عزت الله، پیوند 256، بهمن ماه
4- به پژوه ، احمد، کودکان چگونه رفتار می کنند، انتشارات انجمن اولیاء و مربیان تهران ،
5- توسعه ، فرهنگ و سازندگی نویسنده: قربانعلی دری نجف آبادی ناشر :موسسه فرهنگی هنری ضریح
6- بیرو، آلن، فرهنگ علوم اجتماعی 1966، ترجمه باقر ساروخانی
7- نجاتی، محمد عثمانی، قرآن و روان شناسی، ترجمه عباس عرب، نشر آستان قدس رضوی
8- روان شناسی تربیتی تالیف مرتضی منطقی
9- نیت ل. گیج . دیوید سی. برلامیز ، روان شناسی تربیتی ،
10- افروز، غلامعلی ، مقدمه ای بر روان شناسی کودکان استثنایی، دانشگاه تهران ، چاپ دهم
11- طباطبایی، علامه محمد حسین، ترجمه تفسیرالمیزان جلد 21 انتشارات محمدی
12- پیوند 278، آذر ماه
13- پیوند 252، آذر ماه
14- رشیدپور ، مجید، معلم نمنه ، انتشارات کعبه ، تهران
15- به پژوه، احمد ، اصول برقراری رابطه ی انسانی با کودک و نوجوان ، نشر رویش ، انتشارات بعثت تهران
16- جان ایی – گلاور- راجرج – برونینگ ، روان شناسی تربیتی ، اصول و کاربرد آن ، ترجمه دکتر علینقی خرازی

 

مقدمه

       بی شک بالاترین و والاترین عنصری که در موجویت هر جامعه دخالت اساسی دارد فرهنگ ان جاممعه است. اساساً فرهنگ هر جامعه هویت و موجودیت آن جامعه را تشکیل می دهد و با ؟ فرهنگ هر چند بعدهای اقتصادی ، سیاسی، صنعتی و نظامی قدرتمند و قوی باشد ولی پوچ ، پوک و میان تهی است. «فرهنگ» کلمه ای بسیار رایج و مورد توجه در تمامی جوامع متمدن بوده است. به طوری که با گسترش اجتماعات و پیچیده شدن روابط و افزایش امکانات و ابزار، بحث از فرهنگ بیشتر و ابعاد متعددی به خود می گیرد. اگر تا دو قرن قبل جنبه های خاصی از زندگی اجتماعی و نقش محدودی برای فرهنگ وجود داشت، به تدریج نفوذ و قدرت فرهنگ و نقش آن در ابعاد مختلف جامعه بشری بسیار بیشتر است

      تحولات یک فرد در صحنه های منطقه ای و بین المللی که چهره سیاسی، فرهنگی جهان را تغییر داده این تصور را بر خلاف القائات ، تبلیغات و ادعاهای جریانهای خاصی که محور مسائل و مشکلات و تصادفات در آینده اقتصادی و تکنولوژیکی خواهد بود، شکل می دهد که قدرتهای مادی و صنعتی جهان تمامی امکانات خود را در جهت سلطه فرهنگی خود و نابودی فرهنگهای دیگر قرار می دهند

       نظامهای سلطه و سازمانهای بین الملی تحت کنترل آنان تا کنون نخواسته اند رابطه ای منطقی بین فرهنگ ، استقلال و توسعه برقرار نمایند. زیرا که با ادامه سلطه و حاکمیت آنان و غارت و چپاول کشورهای دیگر منافات و مغایرت دارد. داشتن فرهنگ استقلال و توسعه واقعی و همه جانبه، مانع حضور و دخالت بیگانه خواهد بود

حال سوال اساسی اینست که چگونه جامعه ای می تواند به این مهم دست یابد؟

و پاسخ اینست که

       جامعه ای که به تعلیم و تربیت خویش بها می دهد و بناهای فرهنگی و اموزشی، به ویژه مدارس آن در شهرها و روستاها، با عنایت به اصول مهندسی آموزشی از بهترین و پر جلوه ترین بناهی موجود باشد و معلمان آن از اقتدار زیادی برخوردار و موفق ترین، پر نشاط ترین و محبوب ترین الگوهای اجتماعی باشند از بیش ترین پیشرفت فرهنگی ، اجتماعی برخوردار بوده ، کم ترین آفت ها و آسیب پذیری های فردی اجتماعی را خواهند داشت و همچنین جامعه ای که وارث معلمان مقتدر باشد به یقین صاحب ارزش های والای فرهنگی و توسعه یافته ترین نهادهای اجتماعی خواهد بود

هدف از توسعه فرهنگی

       وقتی غربیها از توسعه فرهنگی در جهان سوم بحث می کنند بیشتر تعریف و هدف از آن را یک قدم به جلو در بهره برداری از امکانت فرهنگی جامعه ذکر می نمایند و اینکه فرهنگ از اختصاصی بودن و قشری و طبقاتی بودن خارج می شود و به طبقه ویژه و مرفّه و متمکن اختصاص نداشته باشد و در اختیار همگان قرار گیرد چنانچه اگر بحث از توسعه سیاسی باشد معنایش سهیم کردن مردم و مشارکت عموم ر رقم زدن سرنوشت سیاسی خویش است

       اما در اسلام مفهومی بسیار عمیق تر، ظریف تر و گسترده تر دارد. در اسلام مسئله تعالی معنوی انسانها و جامعه ، تهذیب نفس، مبارزه با فساد، رشد فضیلتها و تقوی ، بهره برداری عمومی از تقوی و عدالت اجتماعی، حاکمیت روح اخوت اسلامی و نظم و انضباط و قانون ، رشد بینش و بصیرت دینی و اهی ، حاکمیت ارزشهای دینی و خلاصه بارور شدن و شکوفایی استعدادهای علمی و افزایش خودآگاهی افراد جامعه و بیداری وسیع و همه جانبه ملت از اهداف توسعه فرهنگی است

       بدیهی است اهدافی به این وسعت وعمق هرگز در فرهنگهای بشری مورد توجه قرار نگرفته و قرار نخواهد گرفت. در اینجا توجه به این معنا لازم است که اسلام به ابعاد وجودی انسان عمق و وسعت می دهد و او را در حصار محدود مادیات زندانی نمی نماید و این بدان معنا نیست که با توجه به حیات معقول و معنوی انسانها، از حیات مادی و دنیوی آنها غفلت شود و آنها را به عزلت و گوشه نشینی و گوشه گیری فرا خواند بلکه تحول در حیات و بینش انسانها مقدمه ای است برای تحول در زندگی انسانها، و زندگی آخرت و حیات معقول و الهی انسانها در جهان واپسین تبعی ای است از زندگی معقول و برتر و حسنه انسانها در این جهان (الدنیا مزرعه الاخره) که همه ما از خداوند می خواهیم ربنا آتنا فی الدنیا حسنه و فی ااخره حسنه- و اُنَّ الْمُتَّقینَ ذَهَبُواْ بِعاجِلِ الْدُنْیا وآجِلِ الاخِرَهِ

اصول و مبانی توسعه فرهنگی

       اصول و مبانی رشد و توسعه فرهنگی، و بررسی زوایا و ابعاد هر یک از جهات یاد شده خود می تواند موضوع مباحث ظریف ، آموزنده و قابل توجهی قرار گیرد که در این مختصر امکان پرداختن به آنها و تجزیه و تحلیل همه جانبه آنها میسر نیست. منتهی به طور فهرست وار به چند مسئله اشاره می نمائیم و تفصیل آن را به عهده اندیشمندان و فرصتهای دیگر واگذار می کنیم

       الف) رسیدن به بیداری، آگاهی و رشد، افزایش معرفت انسانها و ایجاد تحول در بینش و برداشت و بصیرت فردفرد جامعه نسبت به کلیه زمینه های عالم وجود و درک عمیق و روشن از جهان آفرینش و آفریدگار جهان و اهداف خلقت

             به بیان امام صادق (ع) «وَجَدْتُ عِلْمَ النّاسِ کُلُّهُ فی اَرْبَعٍ اَوَّلُها اَنْ تَعْرِفَ رَبَّکَ وَ الثّانی اَنْ تعْرِفَ رَبَّکَ و الثّانی اَنْ تَعْرِفَ ما صَنَعَ بِکَ و الثّالِثُ اَنْ تَعْرِفَ ما اَرادَ مِنْکَ وَالرّابِعُ اَنْ تَعْرِفَ ما یُخْرِجُکَ مِنْ دینِکَ

       یا به بیان حضرت سیدالشهداء (ع) اَلْمَعْروُفُ بِقَدْرِ الْمَعْرِفَهِ یا به سخن امیر المومنین (ع) اِذا اَرْذَلَ عَبْداً حَطَرَ عَلَیْه الْعِلْمَ یا به سخن امام باقر (ع): اَلْکَمالُ کُلُّ الثَّقَقّْهُ فی الدّین وَ الصَّبْرُ عَلَی التّابِئِهِ وَ تَقْدیرُ الْعیشَهِ

ب) ایمان و اعتقاد به خداوند (خدا خواهی و خداگرایی)

آدمی کاندر طریق معرفت ایمان ندارد                           شخص انسان دارد شخصیت انسان ندارد

ج) ایجاد انگیزه های الهی و معنوی

د) تقویت پایه ها و بنیادهای اخلاقی و ارزشهای روحی

ه) هدفداری و هدفگرایی و آخرت خواهی در کارها

و) اتکال به نیروی لایزال الهی

ز) شکر گزاری در برابر نعمتها و صرف نعمتها در جهت الهی و در راه تحصیل رضوان ا;

ح) جلوگیری از تضییع عمر و جوانی و استعدادهای خداوندی و ممانعت از تخریب و هدر رفتن سرمایه ها

ط) استفاده از روشهای مطلوب و تشویق و توبیخ در جهت حداکثر بهره برداری بهینه از نعمتها و الطاف الهی

ی) آینده نگری

ک) احیای شخصیت حقیقی انسانها

ل) ارائه الگوها و اسوه ها والای مکتبی و انسانی در راه هدایت انسانها

       در این رابطه یکی از شاخص ترین الگوها و محورها، ولایت فقیه و نقش و تأثیر سازنده آن در جامعه است. ولایت فقیه محور اصلی در تمرکز نیروها، هدایت و بسیج استعدادها، انسجام و وحدت کلمه در جامعه می باشد. بیداری ملت، رشد و تقویت بنیادهای انقلابی و اسلامی جامعه، احیای شخصیت دینی مردم، احیای تفکر و اندیشه اسلامی ناب محمدی (ص)، رشد و شکوفائی استعدادها، مقابله با تهاجمات و خنثی سازی خطرات و توطئه ها و جلوگیری از اتلاف نیروها، با هدایت ولی فقیه میسر است

ابعاد توسعه فرهنگی

       تا اینجا روشن شد محور اصلی توسعه از دیدگاه اسلام و امام (ره) خود انسان است و هدف از توسعه نیز رشد و تعالی و تکامل انسانهاست. در این قسمت اشاره ای خواهیم داشت به ابعاد توسعه فرهنگی

       همانگونه که ذکر شد توسعه فرهنگی نیز دارای ابعاد گوناگون و وسیع و ظریفی است در این مختصر به سه بعد اساسی توسعه فرهنگی مطلوب اشاره می شود. این سه بعد عبارتست از: 1- تعلیم و تربیت نیروی انسانی 2- رشد پژوهش و تحقیقات 3- عزم ملی برای بسیج امکانات (مشارکت مردم)

1-تعلیم و تربیت نیروی انسانی

       اسلام برای علم ارزش فراوان و والائی قائل شده بلکه آن را هدف از خلقت و آفرینش بحساب آورده (لِتَعْلَمُوا اِنَّ عَلی کُلِّ شَیءٍ قَدیر) و ملاک فضیلت و برتری آدم سلام ا; علیه را بر ملائکه مقربین علم و دانش بشمار آورده و آنجا که نوای رحمانیت الهی را سر می دهد از نوای دل نشین علم و انش سخن می گوید و به مقام قلم سوگند یاد می کند و ;

       در اسلام برای علم و دانش مرزو بوم نیست و همه دورانها و فصول عمر دوران علم و تلاش و سازندگی و حرکت و تعالی است. به عبارت دیگر جامعه اسلامی باید از نظر شاخص علمی در جهان دارای برترین و بالاترین شاخصها و عملکردهای علمی باشد، و رشد سواد و علم و دانش و تحقیق و ابتکار در سطح اعلی باشد. متأسفانه عوامل گوناگون استکباری و استبدادی دست بدست هم داده و وضعیت مسلمانان را تا حد جهان سوم تنزل داده است

 

کلمات کلیدی :

 

 پروژه دانشجویی مقاله اسوه های جوان در قرآن فایل ورد (word) دارای 75 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله اسوه های جوان در قرآن فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله اسوه های جوان در قرآن فایل ورد (word)

الف ) موضوع تحقیق
ب) سوالات تحقیق
ج) فرضیه های تحقیق
د) سابقه و ضرورت تحقیق
هـ) اهداف تحقیق
و) روش انجام تحقیق
بخش اول : مبانی و مفاهیم
فصل اول : تعاریف
واژه اسوه در لغت و اصطلاح
واژه اسوه ومرادفات آن درقرآن
واژه جوان در لغت
واژه جوان و معادل آن در قرآن
تعریف جوان و سن جوانی در اصطلاح
تعریف جوان از دیدگاه علم روانشناسی
فصل دوم : کلیات
الف) ایام جوانی
ب) ویژگی های دوران جوانی
1_ تأثیر پذیری جوان
2_ طراوت ایام جوانی
3_ میل جوان به جمال روحانی
4_ فضیلت خواهی جوان
5_طبع زودرنج جوان
6_ تخیل گرا
7- آشفتگی های روحی
ج) ارزش واهمیت دوران جوانی ازدیدگاه قرآن

بخش دوم: قرآن و الگوهای قرآنی
فصل اول: ویژگی های الگوهای قرآنی
1_ برتر بودن الگو های قرآنی
2_ اسوه ها دلیل بر حقانیت مکتب
3_ بشری بودن الگوهای قرآن
4_ متنوع بودن الگو ها
فصل دوم: تقسیم بندی اسوه های قرآنی
1_ پیامبران و غیر پیامبران
2_ اسوه های معصوم و غیر معصوم
3_ مراتب و درجات اسوه ها
اسوه فردی و جمعی
بخش سوم: اسوه های جوان در قرآن
الف: فصل اول پیامبران و اولعزم
1_حضرت ابراهیم اسوه توحید و خدا محوری
2_ حضرت موسی اسوه مبارز با استکبار
3_ حضرت عیسی اسوه تواضع
ب:فصل دوم:پیامبران غیر اوالعزم
1_ حضرت یوسف اسوه عفت و امانت
2_حضرت اسماعیل اسوه اطاعت محض فرمان الهی
3_حضرت داود اسوه کار و تلاش
4_ حضرت سلیمان اسوه سپاسگزاری و خدا محوری در کنار قدرت و ثروت
5_حضرت ایوب اسوه صبر
6_ حضرت طالوت اسوه فرماندهی
7_ اصحاب کهف اسوه پا فشاری بر عقاید صحیح
8_ مومن آل فرعون اسوه ولایت مداری
9_حضرت یحیی اسوه شهادت
10- اصحاب اخدود اسوه دینمداری
ج: فصل سوم: زنان اسوه
1_حضرت مریم اسوه عفت و صدق
2_ حضرت آسیه اسوه ، ایمان در شرایط سخت
نتیجه گیری
منابع و ماخذ

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی مقاله اسوه های جوان در قرآن فایل ورد (word)

قرآن کریم
1 دهخدا، علی اکبر، لغت نامه ، انتشارات دانشگاه تهران
2 قریشی ، سید علی اکبر ، قاموس قرآن، دارالکتب الاسلامیه، چاپ یازدهم
3 معین، محمد، فرهنگ فارسی ، انتشارات امیر کبیر تهران، چاپ بیست و دوم ، سال85-
4 راغب اصفهانی، ابئالقاسم الحسین بن محمد بن مفضل، مفردات، انتشارات مرتضوی
5 عباسی مقدم، مصطفی، اسوه های قرآن و شیوه های تبلیغی آنان، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامیف حوزه علیمه قم سال
6 فلسفی، محمد تقی، جوان از نظر عقل و احساسات، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ هشتم،سال
7 سلیمانی فر، ثریا، جوان از دیدگاه قرآن و حدیث، علم روان شناسی ، انتشارات فرهنگ مکتوب، زمستان
8 زمانی، مصطفی ، قصه های قرآن، انتشارات پژواک اندیشه، چاپ اول ، زمستان سال
9 میر حیدری، سید جعفر، قصص قرآن تاریخ انبیاء، انتشارات تهرانف چاپ سوم،سال
10 بابازاده، علی اکبر، سیمای زنان در قرآن ، انتشارت لوح مخفوظ، چاپ اول ، پاییز سال
11 احمدی بیرجندی، احمد، زندگانی چهارده معصوم(ع)انتشارات قدس رضوی، چاپ شانزدهم، سال
12 جوادی آملی،آیه الله عبدالله، زن در آیئن جمال و جلال، مرکز نشر اسراء، چاپ اسوه، زمستان
13 مکارم شیرازی ، ناصر تفسیر نمونه، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، چاپ اول، سال
14 مجلسی ، محمد باقر، بحارالأنوار، آموزش عقاید، انتشارات کتابفروشی اسلامیه چاپ اول
15 ارفع، سید کاظم، نهج البلاغه ، انتشارات فیض کاشانی، چاپ ششم،سال
16 الجزایری، سید نعمت الله، قصص الآنبیاءف انتشارات نشر حبیب، چاپ اول ، سال
17 لقمانی، احمد، جوانان پرسشها و پاسخها، انتشارات بهشت بینش، چاپ اول ف مهر

 

چکیده

این تحقیق به عنوان اسوه های جوان در قرآن است از آنجا که قرآن کریم در هر موضوعی که سخن می گوید سعی دارد  بزرگترین قهرمان آن موضوع را معرفی کند قهرمانی که می تواند برای آن موضوع بهترین مدل و الگو باشد در زمینه های فرهنگی،اجتماعی،اخلاقی. در این تحقیق در پی روش ساختن چهره های مطلوب و اسوه های جوان قرآن در جهت تعین ویژگیهای نیکوی این انسانهای برگزیده هستیم، که می توانند راهنمای صراط مستقیم ،رستگاری و نیل به کمالات والای انسانی باشد

در این تحقیق به این دو سوال پاسخ داده می شود؟

1-آیا قرآن مجید در زمینه های اجتماعی وسیاسی ، اسوه های تمام عیاری به جامعه بشری عرضه نموده است؟

2-آیا در قرآن به عنوان کاملترین کتاب برای هدایت انسانها ومخصوصا نسل جوان اسوه والگوهای جوان بطور اخص مطرح شده است ؟

هدف از انجام این تحقیق شناساندن الگوهای قرآنی به جوانان وشناساندن روشهای صحیح زندگی در بعد های مختلف است. تحقیق ونگارش در زمینه معرفی الگوهای قرانی وبطور اخص معرفی اسوه های جوان قرآنی سابقه چندانی ندارد بعنوان پیشینه این تحقیق می توان به کتب ومجموعه هایی تحت عنوان سیره وقصص قرآنی یا داستان انبیاء اشاره کرد که با نگارش صرف تاریخی نگاشته شده وکتابی به عنوان اسوه های قرآنی و شیوه های تبلیغی آنان از آقای مصطفی عباسی مقدم منتشر شده که بیشتر در زمینه های شیوه های تبلیغی اسوه ها کار شده است روش تحقیق کتابخانه ای، دینی ،توصیفی بوده است در مجموع قرآن بهترین الگوهارا برای جوانان در زمینه های مختلف معرف کرده است و محدود به زن یا مرد نمی شود بلکه بطور کامل وبطور موقعیت زندگی به الگو دهی مناسب پرداخته است

الف ) موضوع تحقیق

قرآن کریم در هر موضوعی که سخن می گوید سعی دارد بزرگترین قهرمان آن موضوع را معرفی کند ، قهرمانی که می تواند برای آن موضوع بهترین مدل و الگو در زمینه های فرهنگی ، اجتماعی ، اخلاقی باشد

پس یکی از موثرترین شیوه های تربیتی قرآن چهره پردازی و ارائه اسوه های حسنه است که هر یک فرد اعلاء و مصداق اتم ارزشهای الهی می باشند ، مخصوصاً برای جوانان عزیز بهترین اسوه ها و الگوها را معرفی می کند. در این تحقیق در پی روشن ساختن چهره های مطلوب و اسوه های جوان قرآن در جهت تعیین ویژگیهای نیکوی این انسانهای برگزیده هستیم که می توانند راهنمایی به سوی صراط مستقیم رستگاری و نیل به کمالات والای انسانی باشند

ب) سوالات تحقیق

1- آیا قرآن مجید در زمینه های اجتماعی و سیاسی و فرهنگی اسوه های تمام عیاری به جامعه بشری عرضه نموده است ؟

2- آیا در قرآن به عنوان کاملترین کتاب برای هدایت انسانها و مخصوصاً نسل جوان اسوه ها و الگوهای جوان به طور اخص مطرح شده است ؟

3- آیا در قرآن کریم به صفات و ویژگیهای اسوه های جوان اشاره شده است؟

ج) فرضیه های تحقیق

1- در قرآن مجید خداوند اسوه های تمام عیاری در هر زمینه و موضوعی برای اقشار گوناگون جامعه معرفی کرده است. گاهی اسوه چند جانبه چون رسول خدا را معرفی می کند «لقد کان لکم فی رسول الله اسوه حسنه» رسول خدا در زمینه های اخلاقی ، اجتماعی ، فرهنگی ، سیاسی و غیره; الگو و اسوه کاملی هستند

اسوه های قرآن گاهی از ضعیف ترین اقشار جامعه چون موسی و ; و گاهی از درون دربار پادشاهی مانند سلیمان و آسیه و ;

2- خداوند اسوه های جوانی چون حضرت یوسف ، حضرت مریم را به عنوان اسوه ی عفت و پاکدامنی معرفی می کند اسماعیل را به عنوان اسوه ی اطاعت محض فرمان الهی معرفی می نماید همچنین اسوه هایی چون عیسی ، موسی ، یحیی ، داود ، ابراهیم و اصحاب کهف به عنوان اسوه های جوان قرآن معرفی شدند

 

د) سابقه و ضرورت تحقیق

با توجه به اینکه قشر عظیمی از جمعیت ایران را جوانان تشکیل می دهند ، امروزه جوانان به الگو های رفتاری مناسب در جهت احراز شخصیت و برگزیدن صفات لازم برای تعالی و موفقیت بیش از پیش نیاز دارند. هم بر اساس وظیفه انسانی و هم بر اساس تکلیف اسلامی ضروری است که هدایت و راهنمایی درستی از سوی والدین و مربیان در زمینه رویکرد جوانان به الگوی مذهبی صورت گیرد

مخصوصاً در این دوره که بیگانگان جوانان را آماج تهاجمات فرهنگی قرار داده اند و می خواهند این گوهرهای گرانبها را مسخ فرهنگ بیگانه کنند. از این رو برخود لازم دانستم تا با انتخاب این موضوع ، از این پژوهش به عنوان مقدمه ی گام های بعدی جهت معرفی اسوه های قرآنی از طریق فیلم ، داستان ، مقاله ، رمان و ; استفاده شود

تحقیق و نگارش در زمینه معرفی الگوهای قرآنی و به طور اخص معرفی اسوه های جوان قرآنی ، سابقه چندانی ندارد به عنوان پیشینه ی این تحقیق می توان به کتب و مجموعه هایی تحت عنوان سیره و قصص قرآنی یا داستان انبیاء اشاره کرد که با نگارش صرف تاریخی نگاشته شده و کتابی به عنوان اسوه های قرآنی و شیوه های تبلیغی آنان از آقای مصطفی عباسی مقدم منتشر شده که بیشتر در زمینه های شیوه های تبلیغی اسوه ها کار شده است

هـ) اهداف تحقیق

اهداف تحقیق را می توان به دو دسته تقسیم کرد

الف) هدفهای علمی

1- شناخت بیشتر معارف قرآن

2- معرفی الگوهای جوان با توجه به جوان بودن جمعیت ایران

3- معرفی و وارد کردن فرهنگ و الگوهای قرآنی به زندگی مردم خصوصاً نسل جوان ، با عنایت به تهاجم فرهنگی و تلاش برای تغییر ذائقه فرهنگی توسط بیگانگان

ب) هدفهای کاربردی

1- راهنمایی جامعه و موسسات فرهنگی و تبلیغی اسلامی در چگونگی پرداختن چهره های مطلوب و اسوه های نیکو

2- استفاده از این پژوهش و تحقیق به عنوان مقدمه ی گام های بعدی جهت معرفی اسوه های قرآنی از طریق فیلم ، داستان ، رمان

و) روش انجام تحقیق

روش تحقیق دینی و توصیفی و کتابخانه ای بوده است.

واژه اسوه در لغت و اصطلاح

در فرهنگ نامه فارسی «الگو و اسوه به معنای نمونه ، طرح معنی شده است .» [1]

اسوه معادل الگو می باشد ، در لغت نامه دهخدا درباره ی واژه اسوه چنین آمده است :« مقتدا ، پیشوا ، اسوه ، خصلتی که شخص بدان لایق مقتدایی و پیشوایی می گردد.» [2]

در فرهنگ علوم اجتماعی درباره اصطلاح الگو چنین گفته اند : الگو به معنای مدلی و گونه ی هنجاری از آن برمی آید

«الگو چیزی است شکل گرفته در یک گروه اجتماعی به این منظور که به عنوان مدل یا راهنمای عمل در رفتار های اجتماعی به کار آید.»[3]

در تعریفی که درباره اصطلاح الگو آمده است ،« الگو بیانی از نظم است و به مجموعه ای از روش های رفتاری قابل رؤیت انسان دلالت می کند »[4]

واژه اسوه ومرادفات آن درقرآن

در قرآن از واژه ی اسوه استفاده شده است که این واژه ، واژه ای است قرآنی و مرادف با الگو

اسوه واژه ای است قرآنی ، به معنی «الگو ، نمونه ، پیشوا ، سرمشق»[5]

در مفردات راغب آمده ،« اسوه به حالتی گفته می شود که انسان در پیروی از غیر دارد.چه نیکو باشد و چه بد ، چه سودمند و چه زیان آور».[6]

کلمه ی اسوه در قرآن سه کاربرد دارد ، یکی در آیه 21 سوره احزاب ، که پیامبر اکرم (ص) اسوه نیک معرفی کرده است «لقد کان لکم فی رسول الله اسوه الحسنه لِمن کان یرجوا الله و یوم الآخرو ذکرالله کثیراً» به راستی که برای شما و برای کسانی که به خداوند و روز بازپسین امید و ایمان دارد وخداوند را بسیار یاد می کند ، در پیامبر خدا سرمشق نیکویی هست

و دیگری در آیات 4 تا 6 سوره ممتحنه است که ابراهیم (ع) و اصحاب او را اسوه حسنه ای برای کسانی که به خدا و روز قیامت ایمان و امید دارند معرفی کرده است.[7]

مکارم شیرازی درتفسیرپیام قرآن اظهارداشته اند:«اسوه به معنای اقتدا کردن و پیروی نمودن و سرمشق گرفتن است نه معنای وصفی آن ، چنانکه در تعبیرات امروز متداول شده است. به تعبیر دیگر قرآن نمی فرماید ، پیامبر مقتدای شماست ، بلکه می گوید : وجود او اقتدای شایسته و سرمشق نیکوست»[8]

 

واژه جوان در لغت

«جوان یعنی هر چیزی که از عمر آن چندان نگذشته باشد ، خواه انسان باشد، خواه حیوان باشد و خواه نبات ، به عبارت دیگر انسان یا حیوان یا درختی که به حد میانه ی عمر طبیعی خود رسیده باشد جوان یا برنا نامیده شده و متضاد پیر می باشد.»[9]

در ادبیات عرب واژه «شباب وفتی» معادل جوان به کار رفته است ، «شباب به معنای کسی است که قدرت جسمانی و توانایی هایش رشد و نمو کرده و در اوج قدرت بدنی و روحی باشد»[10]

کلمات کلیدی :

 

 پروژه دانشجویی مقاله فــوکو و مسئله تاریـخ فایل ورد (word) دارای 30 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه دانشجویی مقاله فــوکو و مسئله تاریـخ فایل ورد (word)   کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

 

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی مقاله فــوکو و مسئله تاریـخ فایل ورد (word)

چکیده    
مراحل مختلف سیر اندیشه فوکو    
پژوهش هاى میان رشته اى فوکو    
شیوه اطلاعات، جایگزین شیوه تولید    
نفى استمرار و پیوستگى حوادث تاریخ    
برخى از این اصول که با تاریخ ارتباط دارد تبیین و معرفى مى شود    
1 واژگونى    
2 روش گسست    
نظریه عدم استمرار در تاریخ    
دیرینه شناسى و تبارشناسى    
الف) دیرینه شناسى (archeologe)    
ب)جایگاه دیرینه شناسى در آثار فوکو    
ج) روش تبارشناسى    
تبار شناسى چیست؟ (تفاوت تبارشناسى با تاریخ سنتى)    
نتیجه    
کتابنامه    

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی مقاله فــوکو و مسئله تاریـخ فایل ورد (word)

1 تاپشمن، جنى و گراهام وایت، فلسفه اروپایى در عصر نو، ترجمه محمد سعید حنایى کاشانى، تهران، نشر مرکز، 1379

2 حقیقى، مانى، سرگشتگى نشانه ها، نمونه هایى از نقد پسامدرن، تهران، نشر مرکز، 1374

3 دریفوس، هیوبرت و پل رابینو، میشل فوکو، فراسوى ساختگرایى و هرمنوتیک، ترجمه حسین بشریه، تهران، نشر نى، 1387

4 ضیمران، محمد، دانش و قدرت، تهران، نشر هرمس، 1378

5 کوزنزى هوى، دیوید، فوکو در بوته نقد، ترجمه پیام یزدانجو، تهران، نشر مرکز، 1380

6 فوکو، میشل، تاریخ جنون، ترجمه فاطمه ولیانى، تهران، نشر هرمس، 1382

7 ماتیوز، اریک، فلسفه فرانسه در قرن بیستم، ترجمه محسن حکیمى، تهران، نشر ققنوس، 1378

8 نوذرى، حسینعلى، فلسفه تاریخ روش شناسى و تاریخ نگارى، تهران، نشر طرح نو، 1379

9 Kirtzman, Lawrence, D. “Michel Foucault, politics, philosophi, culture”, NewYork,

10. Foucault, Michel “The order of things”: An Archeology of human scine, NewYork,

11. Trigo, Bengino, “Foucault and latin America”, Rutledge, NewYork, London,

12. Htpp:// iris22.it.jyu. Fi/iris22/pub/finken Sisses-Foucault. Pdf

13. حقیقى، شاهرخ، گذار از مدرنیته، نیچه، فوکو، لیوتار، دریدا، تهران، نشر آگاه، 1381

14 فوکو، میشل، نیچه، فروید، مارکس، ترجمه افشین جهاندیده، تهران، نشر هرمس، 1381

15 فوکو، میشل، نظم گفتار، ترجمه باقر پرهام، تهران، نشر آگاه، 1380

16 ساراپ، مادن، راهنمایى مقدماتى بر پساساختارگرایى و پسامدرنیسم، ترجمه محمد رضا تاجیک، تهران، نشر نى، 1382

 

چکیده

بى شک علم تاریخ در کانون علوم اسلام به عنوان پل ارتباطى در تفهیم وضع گذشته و موجود و جارى انسانى قرار دارد. اگر اعتقاد داشته باشیم که حیات ذهن، همواره مستلزم دیدگاه هاى نقادانه، مجادله و بحث و گفتوگوست، باید پذیرفت که اندیشه هاى فوکو نیز مانند سایر متفکران و فیلسوفان دیگر، همواره در حال پیشرفت، تکامل و دگرگونى بوده است. به طور کلى فوکو از افقهاى خاصى به کلیه شاخصه هاى علوم اجتماعى مى نگرد و مدعى است که نباید خود را درون یکى از اندیشه هاى علمى محبوس کرد. فوکو سعى کرده همانند کانت به آسیب شناسى زمان حال بپردازد. وى با عرضه دو روش دیرینه شناسى دانش و تبارشناسى قدرت و حقیقت به تبیین این مسئله پرداخته و صورت بندى معرفتى عصر مدرن را در مقایسه با گذشته مشخص نموده است. در تفکر فوکو مفهوم بسیار متفاوتى از تاریخ وجود دارد که عمدتاً متأثر از تفکر نیچه است، مفهومى که عمیقاً با نظریه پیشرفت در تاریخ مغایرت دارد. به طور کلى در زمینه بررسى آرا و اندیشه هاى فوکو چندین نکته اساسى وجود دارد که با روشن شدن آن ها مى توان به دغدغه و مسئله اساسى او پى برد

واژگان کلیدى: فوکو، تاریخ، دیرینه شناسى، تبارشناسى، گسست تاریخى.

مراحل مختلف سیر اندیشه فوکو

میشل فوکو، استاد کرسى «تاریخ نظام هاى اندیشه» در بالاترین مؤسسه آموزشى عالى فرانسه، یعنى «کلژدوفرانس» در 15 اکتبر 1926 در شهر پواتیه فرانسه به دنیا آمد. وى تحصیلات مقدماتى و متوسطه خود را در همان شهر به پایان رساند و در سال 1945م به دبیرستان هانرى چهارم در پاریس فرستاده شد. در سال 1964م بعد از موفقیت در آزمون ورودى، وارد «اکول نورمال سوپریور» در پاریس شد. او در سال 1948م لیسانس خود را در رشته فلسفه از همان جا دریافت کرد. در این دوران با حضور در کلاس هاى ژان هیپولیت، هگل شناس فرانسوى و مترجِم پدیدارشناسى روح، با آراى هگل آشنا شد. از استادان دیگر او مى توان از موریس مرلوپونتى و لویى آلتوسر، مارکسیست معروف نام برد. در همین دوران بود که فوکو به مطالعه آثار سارتر و فردینان دوسوسور، زبان شناس معروف سوئیسى همت گماشت. اما از آن جا که مباحث فلسفى به زودى جاذبه خود را براى فوکو از دست داد، او به تحصیل در رشته روان شناسى روى آورد و در سال 1950م لیسانس روان شناسى خود را از اکول نورمال سوپریور دریافت کرد

فوکو پس از دریافت دومین لیسانس خود، مطالعاتش را با علاقه فراوان در حوزه هاى مختلف مربوط به مسائل روانى، نظیر روان شناسى، روان پزشکى و روان کاوى دنبال کرد و در سال 1925م دیپلم «آسیب شناسى» خود را از انیستیتوى روان شناسى پاریس دریافت کرد. هدف فوکو از روى آوردن به روان شناسى و آسیب شناسى، پاسخ دادن به معضلات روانى جامعه فرانسه بود. او فلسفه رسمى را پاسخ گوى دردهاى جامعه نمى دانست. در همین دوران به تشویق یکى از دوستان پدر خود، ژاکلین وردو که مسئولیت بیمارستان روانى «سنت آن» را به عهده داشت، به کار پاره وقت در آن جا مشغول شد. فوکو به درخواست ژاکلین که مشغول ترجمه کتاب رؤیا و اگزیستانس، نوشته روان شناس سوئیسى اتوبینسونگر بود، به همکارى در ترجمه این اثر مشغول شد. مى توان گفت که اولین مرحله فکرى فوکو از همین جا آغاز مى شود

بینسونگر که از دوستان نزدیک هایدگر، یونگ، فروید و یاسپرس به شمار مى آمد، در دیدگاه هاى خود نوعى تحلیل پدیدار شناسانه، موسوم به «تحلیل وجودى» را در خصوص مسائل روانى مطرح ساخته بود. این همکارى بعدها در سیر اندیشه فوکو تأثیر عمیقى بر جاى گذاشت. ترجمه این کتاب در سال 1954م منتشر شد. فوکو در مقدمه اى که طولانى تر از خود کتاب بود، به شیوه اى متأثر از هایدگر به تبیین رؤیا پرداخت. فوکو مطالعه در زمینه روان شناسى را با نوشتن مقدمه اى بر کتابى مربوط به تاریخ روان شناسى از سال 1850 ـ 1950م و نیز تألیف رساله بیمارى هاى روانى و شخصیت که در سال 1953م منتشر شد، ادامه داد. وى این رساله را که تفسیرى ساختارگرایانه از مارکسیسم در آن ارائه کرده بود، به توصیه آلتوسر، مارکسیست معروف نوشت. فوکو به علت همین تأثیرات، در سال 1950م به توصیه التوسر به عضویت حزب کمونیست فرانسه درآمد. این همکارى تا سال 1955م ادامه یافت، اما بعد از مدتى به محدودیت حزب کمونیست فرانسه و فلسفه دانشگاهى واقف شد و خط سیر فکرى خود را تغییر داد و از این حزب کناره گیرى کرد

گرایش هاى مارکسیستى و علاقه فوکو به کاوش هاى روانى از ره گذر بررسى زبان شناسانه از یک سو، و شکست پدیدارشناسى اصالت وجودى سارتر و مرلوپونتى پس از دهه 1950م از سوى دیگر، او را به سوى تحلیل هاى خاص ژاک لاکان در زمینه روان کاوى کشاند. مطالعات نظرى فوکو در زمینه روان شناسى و تجربه شخصى او در بیمارستان روانى «سنت آن» ابتدا به عنوان یک بیمار، و بعداً به عنوان یک کارآموز، او را به این فکر انداخت که پژوهش گسترده ترى درباره تاریخچه بیمارى روانى انجام دهد. در اوایل سال 1955م او به عنوان مدرّس زبان فرانسه، به دانشگاه «اپسالا» در سوئد اعزام شد و در همان جا تصمیم گرفت که رساله دکتراى خود را در زمینه تاریخ دیوانگى، از آن دانشگاه دریافت کند. دوستان دانشگاهى فوکو به او هشدار دادند که شیوه دانشگاه هاى سوئد بیشتر با مذاق فلسفه هاى تحلیلى سازگار است و این گونه رساله ها را نمى پسندند. فوکو از استاد خود ژان هیپولیت درخواست مى کند تا مسئولیت نظارت بر رساله اش را به عهده بگیرد. ژان هیپولیت پس از مطالعه رساله فوکو به او توصیه مى کند که چون رساله اش عمدتاً بحث تاریخى است و نه تحلیل فلسفى، مسئولیت راهنماى این رساله را به ژرژکانگیهم، استاد تاریخ علوم زیستى در اکول نورمال واگذار کند. کانگیهم در این زمینه توصیه هایى به فوکو مى کند، اما او نمى پذیرد و رساله به همان صورت اولیه در سال 1961م به عنوان جنون و بى خردى: تاریخ جنون در عصر کلاسیک منتشر مى شود

دومین مرحله سیر تطور اندیشه فوکو که مى توان آن را دوره دیرینه شناسى آرا و اندیشه ها نامید، از سال 1963م و با انتشار کتاب زایس درمانگاه: دیرینه شناسى ادراک پزشکى آغاز شد. اتخاذ رهیافت ساختارگرایانه و کنار زدن رهیافت هرمنوتیکى، وجه ممیز این کتاب از تألیف قبلى فوکو یعنى، تاریخ دیوانگى است

فوکو در سال 1966م کتاب عظیم و پر مخاطب خود، یعنى نظم اشیاء: دیرینه شناسى علوم انسانى را منتشر کرد که با استقبال عظیمى روبه رو شد. فوکو از یک سو، بر ایده وجود گسست هاى معرفتى در تاریخ تفکر ـ که در دو اثر قبلى مورد اشاره قرار داده بود ـ با وضوح و صراحت بیشترى تأکید و تاریخ اندیشه را به سه دوره معرفتى رنسانس، کلاسیک و مدرن تقسیم کرد. در این مرحله، مفهوم «دیرینه شناسى» نقش محورى در اندیشه او ایفا مى کند

 

کلمات کلیدی :